• Autor: Monika Wycykał
Miesiąc temu założyliśmy z żoną fundację (statut do wglądu). Chcielibyśmy wypłacić wynagrodzenie dla prezesa zarządu z prowadzonej przez fundację działalności gospodarczej, tak aby ani fundacja, ani prezes nie odprowadzali składek ZUS. Jak to zrobić zgodnie z przepisami?
Fundacje, jak Pan zapewne wie, działają na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach r. (j.t. Dz. U. z 2016 r., poz. 40 – dalej: „u.f.”). Ustawa zawiera bardzo niewiele regulacji odnoszących się do organów fundacji, przy czym najważniejsze są przepisy art. 5 ust. 1 u.f. oraz art. 10 u.f.
„Art. 5. 1. Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji”.
„Art. 10. Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na zewnątrz”.
Przytoczone przepisy są bardzo enigmatyczne — wynika z nich jedynie, że fundacja musi posiadać zarząd. Sam sposób ukształtowania wszystkich organów (np. rady fundatorów i innych), jak również relacje między nimi pozostają w gestii fundacji, która musi sama wypracować najodpowiedniejszy model funkcjonowania. Ważne, by kwestie te zostały określone w statucie fundacji. Pewne dodatkowe obostrzenia dotyczące organów fundacji wynikają z art. 20 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (j.t. Dz. U. 2016 r., poz. 239, z późn. zm.):
„Art. 20. 1. Organizacją pożytku publicznego może być organizacja pozarządowa oraz podmiot wymieniony w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 4, z zastrzeżeniem art. 21, która spełnia łącznie następujące wymagania:
1) prowadzi działalność pożytku publicznego na rzecz ogółu społeczności, lub określonej grupy podmiotów, pod warunkiem że grupa ta jest wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku do społeczeństwa;
2) może prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie jako dodatkową w stosunku do działalności pożytku publicznego;
3) nadwyżkę przychodów nad kosztami przeznacza na działalność, o której mowa w pkt 1;
4) ma statutowy kolegialny organ kontroli lub nadzoru, odrębny od organu zarządzającego i niepodlegający mu w zakresie wykonywania kontroli wewnętrznej lub nadzoru, przy czym członkowie organu kontroli lub nadzoru:
a) nie mogą być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu, w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub podległości służbowej,
b) nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe,
c) mogą otrzymywać z tytułu pełnienia funkcji w takim organie zwrot uzasadnionych kosztów lub wynagrodzenie w wysokości nie wyższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni;
5) członkowie organu zarządzającego nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
6) statut lub inne akty wewnętrzne organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 4, zabraniają:
a) udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań majątkiem organizacji w stosunku do jej członków, członków organów lub pracowników oraz osób, z którymi członkowie, członkowie organów oraz pracownicy organizacji pozostają w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, zwanych dalej »osobami bliskimi«,
b) przekazywania ich majątku na rzecz ich członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szczególności, jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach,
c) wykorzystywania majątku na rzecz członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to wykorzystanie bezpośrednio wynika z celu statutowego,
d) zakupu towarów lub usług od podmiotów, w których uczestniczą członkowie organizacji, członkowie jej organów lub pracownicy oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe”.
Powyższe wymagania odnoszą się jednakże tylko do tych fundacji, które chciałyby stać się organizacjami pożytku publicznego, a więc nie mają zastosowania do wszystkich podmiotów tego typu.
Zobacz też: Prezes zarządu zarobki
Możliwość wynagradzania członków zarządu nie została w żaden sposób określona ustawowo, jak wynika z powyższych przepisów. Ustawodawca nie określił w szczególności, w jakiej formie ma następować gratyfikacja osób pracujących na rzecz podmiotu — czy na podstawie umowy o pracę czy umów cywilnoprawnych lub innych. Przepis ten otwiera zatem szerokie pole interpretacji i pozostawia założycielom fundacji dużą swobodę w ustalaniu, jak ma następować wypłata wynagrodzenia. W praktyce najczęściej stosowaną formą będzie zapewne podpisywanie umów o pracę. Należy wskazać, że podpisanie umowy o pracę to nie jedyna możliwość nawiązania stosunku regulowanego przepisami prawa pracy. Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (j.t. Dz. U. 2014 r., poz. 1502, z późn. zm. — dalej: K.p.) przewiduje również inne formy: „Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę” (art. 2 K.p.).
Szczegółowe przepisy dotyczące powołania, wyboru, mianowania i spółdzielczej umowy o pracę zawiera rozdział III działu II Kodeksu pracy.
Zgodnie z art. 68 § 1 K.p. „stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach”. Oznacza to, że powołanie jako podstawa nawiązania stosunku pracy musi wynikać z różnych ustaw szczególnych, do których odsyłają przepisy Kodeksu pracy. Chodzi tutaj o takie powołania, jak np. powołanie:
Z kolei wybór jest uregulowany w art. 73 § 1 K.p. Zgodnie z tym przepisem „nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika”. Stosunek pracy jest silnie powiązany z dokonaniem wyboru na określone stanowisko (funkcję) i bez niego nie ma racji bytu. Co ważne, Kodeks pracy nie precyzuje, na podstawie jakich przepisów ma nastąpić nawiązanie stosunku pracy z tego tytułu. „Z braku określenia kategorii regulacji wywodzi się, że chodzić tu może zarówno o regulacje prawne powszechnie obowiązujące, jak i o wewnętrzne regulacje określonych podmiotów, obecnie nazywane najczęściej „prawem autonomicznym” tychże (statuty, regulaminy, uchwały właściwych organów tych podmiotów), z punktu widzenia prawa pracy traktowanych zaś jako jego „źródła szczególne” (B. M. Ćwiertniak, Komentarz do art. 73 Kodeksu pracy, w: Kodeks pracy. Komentarz, red. K. W. Baran, WK 2016).
Nawiązanie stosunku pracy może więc nastąpić na podstawie przepisów bardzo różnego autoramentu, jednakże kluczową przesłanką jego zaistnienia jest wyrażenie przez organ powołujący woli, aby osoba wybrana świadczyła pracę tak jak pracownik. Bez takiego wskazania nie można mówić o nawiązaniu jakiegokolwiek stosunku pracy. Na podstawie tego art. 73 K.p. w żaden sposób nie należy domniemywać, że wraz z aktem wyboru automatycznie powstaje stosunek pracy:
„Wobec milczenia statutu i braku wyrażenia woli organu wybierającego w sposób dostateczny należy uznać, że dana osoba pełni funkcję społecznie, nieetatowo (poza stosunkiem pracy), czyli, że przez akt wyboru doszło jedynie do powierzenia stanowiska.
Nie zawsze więc powierzenie osobie pełniącej funkcję z wyboru zakresu obowiązków wynikających z tej funkcji rodzi stosunek pracy z wyboru, w rozumieniu art. 73 § 1 k.p.
Przeczytaj też: Organy fundacji
O tym, czy osoba wybrana do pełnienia określonej funkcji ma wykonywać obowiązki wynikające z pełnionej funkcji w charakterze pracownika musi więc zasadniczo zadecydować sama organizacja w ramach swej autonomii statutowej, bądź też przynajmniej organ wybierający musi stwierdzić w akcie wybierającym na stanowisko o powiązaniu funkcji z wyboru z obowiązkami pracowniczymi (musi on dysponować wolnym etatem i posiadać stosowny fundusz płac)” (H. Szewczyk, Z problematyki zatrudnienia na podstawie wyboru, „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 2001, nr 1).
W praktyce bardzo często obie podstawy zatrudnienia są mylone — z brzmienia przepisów wywodzi się, że następuje powołanie określonej osoby na stanowisko lub do sprawowania funkcji, choć w rzeczywistości jest to akt wyboru, tylko inaczej nazwany. Najwięcej wątpliwości tego typu występuje na gruncie prawa handlowego, w odniesieniu do organów spółek kapitałowych. Jednakże zarówno sądy, jak i przedstawiciele doktryny nie mają wątpliwości, że w odniesieniu do członków zarządu mamy do czynienia z dwoma odrębnymi stosunkami: organizacyjnym i ewentualnie pracowniczym. Pierwszy jest obligatoryjny, natomiast drugi zależy od wyrażenia przez organ woli nawiązania stosunku pracy z członkami zarządu. „Powołanie w skład zarządu spółki powoduje jedynie powstanie stosunku członkostwa w zarządzie i nadanie odpowiednich uprawnień w zakresie zarządzania spółką. Członek zarządu może wykonywać swoją funkcję na podstawie umowy cywilnoprawnej (zlecenia) lub umowy o pracę, jeżeli tego rodzaju umowa została zawarta. W wyroku z dnia 28 lipca 1999 r., I PKN 171/99, OSNAPiUS 2000, nr 21, poz. 785, SN trafnie przyjął, że powołanie członka zarządu spółki przez właściwy organ nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy w drodze powołania w rozumieniu art. 68 K.p., lecz może być tylko powierzeniem funkcji organu spółki. Obowiązek członka zarządu spółki z o.o. wykonywania czynności związanych z prowadzeniem spraw spółki może wynikać bezpośrednio z art. 201 § 2 K.h. (obecnie art. 208 § 2 K.s.h.), jeżeli nie została z nim zawarta umowa o pracę lub inna umowa” (K. Jaśkowski, Komentarz do art. 68 Kodeksu pracy, w: K. Jaśkowski, E. Maniewska, Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, LEX 2016).
W świetle powyższych wywodów pełnienie funkcji prezesa fundacji niewątpliwie następuje na podstawie wyboru — najpierw fundatorów, później zaś zgromadzenia fundatorów. Statut fundacji milczy, czy z członkiem zarządu jest nawiązywany stosunek pracy czy też nie, a zatem organ wybierający na stanowisko musiałby wprost postanowić, że wybór powoduje jednoczesny obowiązek świadczenia pracy na rzecz fundacji w charakterze pracownika. Jeżeli takiej woli nie wyrażono, to brak jest podstaw, by domniemywać istnienie stosunku pracy. W takim przypadku z członkiem zarządu jest nawiązywany wyłącznie stosunek organizacyjny, nie ma natomiast drugiego, uzupełniającego stosunku pracy. „Statut fundacji może wprowadzić rozwiązania co do ustalenia i zmiany składu zarządu. Organ powołujący może być inny niż odwołujący, podobnie jak tryby w tym zakresie mogą się różnić. Odwołanie następuje z dniem określonym w akcie odwołania albo z dniem po podjęciu odpowiednich decyzji. Skutkiem odwołania jest wygaśnięcie stosunku organizacyjnego, będącego podstawą pełnienia funkcji. W wyniku odwołania powinno nastąpić wykreślenie z rejestru, co wywołuje skutek deklaratoryjny. Odwołanie z funkcji nie musi, choć może, powodować zerwania więzi zobowiązaniowych, które trwają najczęściej przez pewien czas, określony umownie albo zgodnie z kodeksem pracy lub cywilnym. Nie byłoby celowe odwołanie z pełnienia funkcji i akceptacja realizacji funkcji członka zarządu na podstawie zawartej umowy. Dlatego też powinno zostać rozstrzygnięte, czy w okresie wypowiedzenia mogą być realizowane jakiekolwiek funkcje zarządu” (A. Kidyba, Komentarz do art. 10 ustawy o fundacjach, w: H. Cioch, A. Kidyba, Ustawa o fundacjach. Komentarz, LEX 2007).
Rozdzielność stosunku organizacyjnego oraz pracowniczego potwierdza również orzecznictwo sądowe: „Ustalenie przez strony w umowie o pracę stanowiska powoda jako prezes Fundacji jest wiążące w tym sensie, że zmiana tego stanowiska wymaga formalnej modyfikacji stosunku pracy. Nie zmienia się charakter zatrudnienia członka zarządu tylko dlatego, że zostaje on odwołany z funkcji w organie osoby prawnej typu korporacyjnego. Stosunek pracy jest bowiem odrębny od stosunku organizacyjnego i dla jego zmiany trzeba dokonać stosownych oświadczeń woli, normowanych prawem pracy. Nie jest bowiem tak, że działania z zakresu ustawy o fundacjach, prowadzą bezpośrednio do zmian w sferze stosunku pracy” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., sygn. II PK 189/09).
Określenie statusu prezesa zarządu w kontekście prawa pracy ma niebagatelne znaczenie w odniesieniu do przepisów regulujących ubezpieczenia społeczne. Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. 2015 r., poz. 121, z późn. zm.) zawiera bowiem zamknięty katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym:
„Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:
1) pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów;
2) osobami wykonującymi pracę nakładczą;
3) członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, zwanymi dalej „członkami spółdzielni”;
4) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej »zleceniobiorcami«, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4;
5) osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi;
6) posłami i senatorami pobierającymi uposażenie oraz posłami do Parlamentu Europejskiego, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 lipca 2004 r. o uposażeniu posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanymi dalej »posłami i senatorami«;
7) osobami pobierającymi stypendium sportowe, zwanymi dalej »stypendystami sportowymi«;
7a) pobierającymi stypendium słuchaczami Krajowej Szkoły Administracji Publicznej;
8) osobami wykonującymi odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
9) osobami pobierającymi zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy, zwanymi dalej »bezrobotnymi«;
9a) osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych, zwanymi dalej »osobami pobierającymi stypendium”;
9b) osobami pobierającymi stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;
10) duchownymi;
11) żołnierzami niezawodowymi pełniącymi czynną służbę wojskową, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę kandydacką;
12) osobami odbywającymi służbę zastępczą;
18a) funkcjonariuszami Służby Celnej;
19) osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego;
20) osobami pobierającymi świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osobami pobierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osobami pobierającymi wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy;
21) osobami pobierającymi świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia;
22) członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji”.
Skoro prezes zarządu fundacji nie jest pracownikiem w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy ani nie podpisał umowy innego typu (np. umowy-zlecenia, kontraktu menadżerskiego etc.), to nie obejmują go obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, gdyż przywołany katalog jest zamknięty i nie można go dowolnie poszerzać. Gdyby intencją ustawodawcy było włączenie do systemu ubezpieczeń wszystkich osób sprawujących funkcję określonego typu, to wówczas zawarłby to w treści art. 6 ust. 1 u.s.u.s., tak jak uczynił to chociażby w odniesieniu do członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia funkcji (pkt 22).
W drodze analogii rozstrzygnięć związanych z pełnieniem funkcji prezesa zarządu w spółce kapitałowej można przywołać ugruntowaną linię rozstrzygnięć dotyczących prezesów spółek handlowych, ponieważ oba stosunki są ukształtowane podobnie, acz na różnych podstawach i w różnych celach. „Prezes zarządu spółki może wykonywać swoje obowiązki jako prezes zarówno na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, jak i na podstawie innego stosunku prawnego (np. na podstawie wyboru przez właściwy organ spółki). O powyższym decydują strony umowy, poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści. Zatem, w odniesieniu do prezesa zarządu, otrzymującego wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji wyłącznie na podstawie samego powołania (np. uchwały zarządu spółki) nie powstaje obowiązek opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych” (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr 212 z dnia 27 maja 2013 r., znak DI/100000/451/642/2013); „Stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę we wniosku z dnia 17 maja 2013 r. doręczonym dnia 28 maja 2013 r., dotyczące braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie aktu powołania należy uznać za prawidłowe” (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr 258 z dnia 28 czerwca 2013 r., znak DI/100000/451/763/2013).
W odniesieniu do prezesa zarządu fundacji można znaleźć następujące rozstrzygnięcie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych: „Legitymację do działania w charakterze zarządu fundacji uzyskuje się na podstawie dodatkowych czynności, tj. powołania do zarządu. Określenie »powołanie« jest ogólnym terminem, obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego między fundacją a członkami organu, który będzie upoważniał daną osobę do pełnienia funkcji. Na mocy odpowiedniej regulacji statutowej, członkowie zarządu mogą być powołani w rozmaity sposób. Może to być powołanie przez inne organy fundacji, powołanie przez osoby trzecie, wskazanie przez osoby uprawnione, losowanie itp. Konsekwencją prawidłowego powołania do zarządu jest nawiązanie stosunku organizacyjnego, tworzącego więzi prawne na linii członek zarządu – fundacja. Stosunku takiego nie wywołuje bezpośrednio nawiązanie stosunku pracy ani wykonywanie obowiązków na podstawie innych umów. Pełnienie funkcji jest możliwe również na podstawie powołania bez konieczności zawierania dodatkowych umów. Od woli fundacji zależy, czy stosunek organizacyjny będzie się wiązał z wynagrodzeniem czy nie.
Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego, na przykład umowy o pracę, umowy o zarządzanie. Od woli fundatora zależy, czy stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków, czy będzie się wiązał z wynagrodzeniem, czy nie. W przypadku nawiązania stosunku pracy, czy też umowy o zarządzanie zasadą jest odpłatność. Zawarcie umowy o pracę (czy innej umowy) ma znaczenie wtórne wobec stosunku organizacyjnego, łączącego członka zarządu z fundacją. Nie występuje zależność odwrotna, czyli w wyniku zawarcia wyżej wymienionych umów nie można uzyskać statusu członka zarządu.
Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie, czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem. Instytucja powołania do zarządu fundacji jako stosunek wyłącznie organizacyjny nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych w świetle art. 6 ustawy o sus, chyba że z członkiem zarządu fundacji, spółki kapitałowej zostanie zawarta umowa o pracę, umowa kontraktu menedżerskiego lub inna umowa zlecenia, która będzie stanowiła tytuł do ubezpieczeń społecznych” (interpretacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 1 kwietnia 2014 r., znak WPI/200000/43/362/2014).
Reasumując: prezes zarządu fundacji może być wybrany do pełnienia funkcji zarówno w ramach stosunku pracy, jak i poza nim, a decydujące znaczenie posiada wola organu dokonującego wyboru, który musi jasno określić, czy planuje powierzyć pracę na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Jeżeli takiej woli nie ma, to wówczas prezes wykonuje czynności nie w charakterze pracownika, lecz osoby wybranej na określone stanowisko. W przypadku zaś, gdy nie istnieje stosunek pracy albo inny tytuł wymieniony w art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie trzeba odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Monika Wycykał
Magister prawa z uzupełniającym wykształceniem w postaci magisterium z filologii polskiej. Studia magisterskie ukończyła na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Aktualnie pozostaje doktorantką na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską z zakresu prawa własności intelektualnej, poświęconą utworom piśmienniczym. Na swoim koncie posiada szereg publikacji o charakterze naukowym. Od 2012 r. pracuje jako prawnik w jednej z renomowanych katowickich kancelarii.
Specjalizuje się w prawie cywilnym, konsumenckim, prawa własności intelektualnej, mieszkaniowym i gospodarczym, jednak nie boi się również mniej popularnych dziedzin prawa, sprawiających trudność innym prawnikom. Szczególnie lubi przygotowywać projekty ustaw, uchwał, umów, polityk, regulaminów i innych aktów.
Zapytaj prawnika
