• Autor: Wioletta Dyl
Jeśli mam zawieszoną działalność gospodarczą, to czy mogłabym podpisać z klientem umowę o dzieło albo umowę-zlecenie na wykonanie usługi? Przy czym działalność jest z tego samego zakresu co byłaby umowa.
Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie zawieszenia działalności jest ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.) oraz ustawy o VAT, PIT oraz CIT. Kwestia kar za „symulowanie” zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej jest uregulowana z kolei w Kodeksie wykroczeń i w Kodeksie karnoskarbowym.
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej (dalej „ustawa sdg”) przedsiębiorca ma prawo do zawieszenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, jeżeli nie zatrudnia pracowników. Okres zawieszenia wynosi minimum miesiąc i może trwać przez 24 miesiące. Co do zasady w okresie zawieszenia nie można wykonywać czynności wchodzących w zakres prowadzonej firmy i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zobacz też: PKD hodowla psów
Niemniej zawieszenie działalności gospodarczej nie oznacza, że przedsiębiorca ma zakaz dokonywania wszystkich czynności związanych z prowadzeniem swojej firmy. Art. 14a ust. 4 ustawy sdg wyraźnie stanowi, jakie czynności w okresie zawieszenia są dopuszczalne. Jest to dość szeroki katalog czynności, których wykonanie jest możliwe w tym okresie. Do najważniejszych uprawnień należą:
W zakresie czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów w piśmiennictwie daje się zauważyć stanowisko, które wskazuje, iż w trakcie zawieszenia działalności pozyskiwanie nowych klientów i pobieranie od nich zaliczek może być uznawane za czynności niezbędne do zachowania źródła przychodów. Niestety to stanowisko jest dość stanowczo podważane przez urzędy skarbowe, ze skutkiem dla zainteresowanego dość przygnębiającym. US dopuszczają pobieranie zaliczek tylko w stosunku do umów, które zostały zawarte przed zawieszeniem działalności.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., dalej „ustawa o PIT”) wśród źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 wymienia m.in. wskazane w pkt 2 i 3 tego przepisu:
Przeczytaj też: B2B czy umowa zlecenie
W myśl definicji zawartej w art. 5a pkt 6 powołanej ustawy pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Definicję powyższą uzupełnia regulacja zawarta w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którą za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
Zobacz również: Zawieszenie działalności a umowa o pracę
Art. 13 ustawy o PIT z kolei wymienia przychody, które należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Do przychodów tych między innymi należy zaliczyć przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło (art. 13 pkt 8 ustawy), z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
Jak z tego wynika, zaliczenie przychodów z działalności wykonywanej osobiście zależy od łącznego spełnienia następujących warunków:
W konsekwencji do przychodów powyższych nie można zaliczyć przychodów uzyskanych przez podatnika na podstawie umów-zlecenia i o dzieło, których zakres pokrywa się z przedmiotem prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.
Skoro zatem zakres usług, które zamierza Pani świadczyć w ramach umów o dzieło czy zlecenia pokrywa się z zakresem wykonywanej przez Panią działalności gospodarczej, to usługi te są usługami wykonywanymi w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zastąpienie działalności gospodarczej umową-zleceniem lub umową o dzieło w zakresie działalności zawieszonego przedsiębiorstwa może być uznane za wykroczenie lub przestępstwo karnoskarbowe. Kara za wykroczenie wynosi 1000 zł wzwyż lub ograniczenia wolności, a kara za przestępstwo karnoskarbowe jest uzależniona od skali naruszenia i związana z uzyskanym dochodem, może na przykład oznaczać podniesienie należnej kwoty VAT o co najmniej 30%.
Reasumując, ustawodawca dopuszcza taką możliwość, aby osoba, która zawiesiła działalność gospodarczą, zatrudniła się na umowę-zlecenie bądź o dzieło. Istnieje jednak zasadniczy warunek, jaki musi zostać przy tej okazji spełniony – przedmioty tychże umów nie mogą się w żaden sposób pokrywać z profilem zawieszonej działalności gospodarczej, muszą zaś różnić się od niego w wyraźny, znaczący sposób.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
