• Autor: Wioletta Dyl
Chciałbym przekazać synowi jedną nieruchomość ze spółki jawnej. Nieruchomość była naszą własnością w spółce cywilnej (żony i mojej). Po przekształceniu spółki na jawną z mocy prawa na nieruchomość były brane kredyty oraz był wpis do hipoteki. Po spłaceniu kredytów chcemy tę nieruchomość wycofać ze spółki i przekazać w darowiźnie synowi. Czy jest taka możliwość i jak przeprowadzić to zgodnie z obowiązującym prawem?
Czynność nieodpłatnego przeniesienia przez spółkę jawną własności nieruchomości na rzecz osoby trzeciej wobec spółki, ale będącej dzieckiem wspólników, w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały wspólników o wycofaniu nieruchomości, która przyjmie formę darowizny, podlega ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Zobacz też: Wycofanie środka trwałego ze spółki jawnej i przekazanie na cele prywatne wspólnika
Uchwała wspólników spółki jawnej musi zadecydować o wycofaniu nieruchomości z majątku i ewidencji środków trwałych tej spółki i przekazaniu nieruchomości na rzecz dziecka wspólników. W wykonaniu tej uchwały zostanie podpisana umowa darowizny nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku spółki jawnej na rzecz dziecka wspólników, zawarta w formie aktu notarialnego.
Przeczytaj też: Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej wzór
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny, w rozumieniu przepisów art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). W myśl tego przepisu przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Przy nabyciu w drodze darowizny obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Natomiast na podstawie art. 4a ust. 1 ww. ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli spełnią warunki określone w tym przepisie.
Tymczasem w naszym przypadku darczyńcą jest spółka jawna, której wspólnikami są rodzice obdarowanego. Zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu spółek handlowych spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. W myśl przepisu art. 28 majątek spółki stanowią wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia. Spółka jawna może być darczyńcą jako podmiot praw i obowiązków wynikających z umowy darowizny jako uczestnik obrotu gospodarczego i podmiot stosunków prawnych. Na podstawowe atrybuty podmiotowości prawnej składają się: nabywanie i zbywanie przez spółkę praw oraz zaciąganie zobowiązań (we własnym imieniu), co oznacza, że spółka ma zdolność do czynności prawnych. Spółka jawna stanowi zatem odrębną od wspólników strukturę pod względem organizacyjnym i majątkowym. Co to oznacza, dla zgłoszonego przez Pana zagadnienia?
Zobacz również: Wycofanie nieruchomości ze spółki cywilnej
To że spółka jawna jako darczyńca nie może być uznana wobec Państwa syna jako osoba najbliższa, co jest związane z odpowiednim zwolnieniem podatkowym od podatku od darowizn wymienionym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wobec czego Państwa syn będzie podlegał opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn dla nabywców zaliczanych do III grupy podatkowej.
Jedynym wyjściem, aby Państwa syn nie płacił podatku od darowizny, jest najpierw przekazanie nieruchomości wspólnikowi spółki jawnej (czyli jednemu z Państwa). Jeżeli przekazanie nieruchomości wspólnikowi spółki jawnej nastąpi w stopniu odpowiadającym jego prawu do udziału w zysku, to nie powinno to mieć skutków podatkowych na gruncie podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyrok NSA z dnia 21 maja 2014 r., sygn. akt II FSK 835/12, wskazuje, iż „przekazanie przez spółkę jawną jej wspólnikom, tytułem wypłaty ich udziału w zysku, nieruchomości stanowiącej wykorzystywany na potrzeby związane z działalnością gospodarczą środek trwały, ujęty w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie jest odpłatnym zbyciem tej nieruchomości i nie powoduje powstania przychodu z działalności gospodarczej na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. Świadczenie ze strony spółki ma charakter nieekwiwalentny, ponieważ przeniesieniu własności nieruchomości, stanowiącej majątek spółki, na jej wspólnika (czy nawet na obu wspólników), celem uregulowania zobowiązania spółki do wypłaty wspólnikowi jego udziału w zysku, nie odpowiada jakiekolwiek świadczenie wzajemne ze strony wspólnika. Taka czynność prawna nie jest więc odpłatnym zbyciem nieruchomości, a w przypadku, gdy nieruchomość ta stanowiła środek trwały ujęty w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – nie stanowi także odpłatnego zbycia środka trwałego w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. W konsekwencji ta czynność prawna nie prowadzi do powstania u wspólników spółki jawnej przychodu”. Także w świetle interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 marca 2018 r., nr 0112-KDIL3-3.4011.59.2018.1.WS, „czynność wycofania nieruchomości z działalności gospodarczej i nieodpłatnego przekazania jej na potrzeby prywatne (osobiste), nie będzie rodziła dla wspólnika spółki jawnej, skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Zatem jeżeli któreś z Państwa (lub oboje) na podstawie uchwały spółki nabędzie nieruchomość stanowiąca dotychczas środek trwały spółki, to następnie może przekazać ją w drodze darowizny na swoje dziecko. W takiej sytuacji darowizna będzie rozliczna jak dla I (0) grupy podatkowej.
Rodzice należą do 0 grupy podatkowej, zatem wszelkie otrzymane od nich darowizny są całkowicie zwolnione od podatku od spadku i darowizn pod warunkiem, że po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku 9 637 zł zostanie dopełniony obowiązek zgłoszeniowy do US. Zgłoszenia należy dokonać na formularzu SD-Z2. Jeżeli darowizna została stwierdzona aktem notarialnym, to te 6 miesięcy liczy się od dnia podpisania aktu. Takowej konieczności nie ma, jeśli umowę darowizny dla Państwa syna sporządzono w formie aktu notarialnego. Obowiązkiem bowiem notariusza jest przekazanie do właściwego urzędu skarbowego stosownych informacji.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
