• Autor: Marcin Sądej
Jestem tłumaczem przysięgłym i wykonuję tłumaczenia dla sądów, policji oraz biur tłumaczeń i firm. Dotychczas rozliczałam się na umowy o dzieło (z firmami i biurami tłumaczeń) lub na podstawie rachunku z organami państwowymi, ponieważ oprócz tego jestem zatrudniona na umowę o pracę. Chciałabym jednak wykonywać także tłumaczenia przysięgłe dla osób fizycznych i w związku z tym mam pytanie: w jaki sposób miałabym rozliczać uzyskany dochód? W rozliczeniu miesięcznym, czy rocznym jako działalność wykonywaną osobiście, czy jeszcze inaczej?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że przychody tłumaczy pochodzące z wykonywania zadań i prac zleconych im przez sąd (bądź inne organy publiczne) oraz przychody z tytułu tłumaczenia, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od przedsiębiorców stanowią tzw. przychody z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 6 i pkt. 8 ustawy PIT).
Płatnikiem podatku od tych przychodów powinien być odpowiednio sąd, czy też inny organ zlecający wykonanie czynności oraz przedsiębiorca. Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy PIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9, są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy. W rezultacie z tytułu usług tłumaczenia na rzecz organów państwowych oraz firm zaliczki na podatek pobierają te podmioty. Pani natomiast rozlicza podatek w deklaracji rocznej na podstawie otrzymanych informacji PIT-11.
Zobacz też: Usługi tłumaczenia a VAT
Inaczej jednak przedstawia się sytuacja, gdy będzie Pani świadczyła usługi tłumaczenia na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
W zakresie analizy tego zagadnienia warto podeprzeć się pismami wydanymi przez organy podatkowe. Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 22 lipca 2005 r., nr PB5/KD-033-72-1101/05, wskazało:
„Kwestie dotyczące zawierania między stronami umów zlecenia oraz umów o dzieło regulują przepisy kodeksu cywilnego. Przy czym zarówno w przypadku umowy zlecenia, jak i umowy o dzieło ustawodawca dopuścił możliwość zawierania tych umów przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, brak jest bowiem wyłączeń odnośnie do stron tych umów.
Przechodząc natomiast na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), zwanej dalej »ustawą«, należy zauważyć, iż stosownie do postanowień art. 13 pkt 8 ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
Przeczytaj też: Umowa zlecenie z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej
A zatem do przychodów z osobiście wykonywanej działalności z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, zalicza się wyłącznie przychody otrzymywane od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.
Natomiast przychody uzyskane z tytułu realizacji umowy zlecenia lub umowy o dzieło, od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, stanowią przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy.
W konsekwencji na zleceniodawcy nie ciąży obowiązek płatnika, w rozumieniu przepisów ustawy. Obowiązek wpłacenia zaliczek na podatek w trakcie roku podatkowego nie obciąża także zleceniobiorcy. Dopiero w zeznaniu podatkowym zleceniobiorca jest zobligowany wykazać dochód z tego tytułu wraz z innymi dochodami i od łącznej sumy obliczyć należny za dany rok podatek dochodowy.
Jednocześnie należy podkreślić, że w sytuacji gdy działalność jest wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (cykliczny lub stały), prowadzona jest we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, to mamy do czynienia z pozarolniczą działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy, a to z kolei oznacza konieczność zarejestrowania tej działalności.”
Zwracam szczególną uwagę na ostatni akapit powyższego pisma. Jeżeli bowiem usługi tłumaczenia będą wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły, we własnym imieniu i na własny rachunek, to będziemy mieli do czynienia z działalnością gospodarczą. Potwierdza to pismo Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku z dnia 11 maja 2006 r., nr RO-XV/415/PDOF-185/245/JS/06:
Jest Pan zatrudniony na pełnym etacie w firmie X na czas nieokreślony. Od ubiegłego roku jest Pan tłumaczem przysięgłym i wykonuje zlecenia Sądów i Prokuratur. W przyszłości pragnąłby Pan robić tłumaczenia również dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej. Z informacji uzyskanych przez Pana od tłumaczy w innych miastach wynika, iż tłumaczenia tego typu są sporadyczne, a uzyskany w ten sposób dochód niewielki i w przypadku zarejestrowania działalności gospodarczej, zyski z tłumaczenia nie pokrywają kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dn. 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005 r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 29.03.2006 r., stwierdza, iż dochód uzyskany ze świadczenia usług tłumaczenia na rzecz osób fizycznych nie prowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast w myśl ust. 1a cyt. artykułu, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28-30, art. 30a-30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
W świetle art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są m.in. działalność wykonywana osobiście i pozarolnicza działalność gospodarcza.
Zgodnie z art. 13 pkt 6 i 8 lit. a cyt. wyżej ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:
Natomiast w myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
W przedstawionym stanie faktycznym świadczenie usług tłumaczenia na rzecz osób fizycznych, nie prowadzących działalności gospodarczej, będzie miało charakter zarobkowy, zorganizowany i powtarzalny. Należy zatem zauważyć, iż opisane czynności nie mieszczą się w ustawowym wyliczeniu rodzajów działalności wykonywanej osobiście, stanowią natomiast pozarolniczą działalność gospodarczą zdefiniowaną w cyt. wyżej art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny i obowiązujący stan prawny, dochód uzyskany z tłumaczeń wykonywanych na rzecz osób fizycznych, nie prowadzących działalności gospodarczej, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej. W związku z powyższym będzie Pan zobowiązany do zarejestrowania pozarolniczej działalności gospodarczej i wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskiwanych z tytułu tej działalności dochodów.”
Podsumowując: jeżeli tłumaczenia na rzecz osób fizycznych będą miały charakter sporadyczny, istnieje możliwość zakwalifikowania uzyskanego dochodu jako inne źródła przychodu, które podlegają rozliczeniu w deklaracji PIT-37. Jeżeli jednak tłumaczenia będą miały charakter stały i zorganizowany, to taki przychód należy kwalifikować jako przychód z działalności gospodarczej. Należy zatem założyć działalność, zaś uzyskany dochód rozliczyć na formularzu PIT-36.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika
