• Autor: Marcin Sądej
Założyłam działalność gospodarczą i chce prowadzić kursy językowe, korepetycje. Te usługi są zwolnione z VAT. Jednak chciałabym też wykonywać tłumaczenia, stąd moje pytanie: czy muszę być VAT-owcem, czy tylko po przekroczeniu określonej kwoty? Czy faktury wystawiam z VAT? Dopiero zaczynam działalność, więc określonej kwoty nie mam przekroczonej.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie Pani świadczyć dwojakiego rodzaju usługi – nauczania języków obcych oraz tłumaczenia.
Jak słusznie Pani zauważyła, usługi nauczania języków obcych są zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 28 VAT. Jest to tzw. zwolnienie przedmiotowe ze względu na rodzaj wykonywanej czynności.
Usługi tłumaczeń nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego. Mogą być one jednakże zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 VAT. Przepis ten opisuje zwolnienie podmiotowe. Zwolnienie to dotyczy podatników, którzy w toku swojej działalności nie przekroczyli ustalonego progu obrotu. Jest to zatem zwolnienie ze względu na wartość sprzedaży. Podatnicy korzystający ze zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży nie mają obowiązku rejestrować się jako podatnicy VAT, przy czym pamiętać należy, że rejestracji takiej mogą jednak dokonać dobrowolnie. Ponadto nie mają obowiązku prowadzenia pełnej ewidencji dla celów podatku od towarów i usług. Prowadzą jedynie tzw. ewidencję uproszczoną, której głównym zadaniem jest monitorowanie momentu przekroczenia limitu kwoty sprzedaży powodującej konieczność opodatkowywania czynności. Jak zostało podniesione powyżej, podatnicy zwolnieni z VAT faktury muszą wystawiać tylko na żądanie nabywców.
Zwolnienie z podatku VAT oznacza również, że podatnicy tacy nie mają możliwości korzystania z prawa do odliczenia. Do wad zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży należy również konieczność ciągłego śledzenia wartości sprzedaży. Przekroczenie limitu sprzedaży powoduje bowiem automatyczną utratę prawa do zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży, a przeoczenie tego momentu przez podatnika powoduje konieczność złożenia zaległych deklaracji podatkowych oraz zapłatę należnego podatku wraz z odsetkami.
Zgodnie z brzmieniem nowych przepisów ze zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży korzystać od 1 stycznia 2017 r. mogą podatnicy, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł, oraz podatnicy rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekracza, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, 200.000 zł. Zatem w sytuacji rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej w trakcie roku powyższy limit jest liczony w sposób proporcjonalny. Proporcję tę ustala się w stosunku dziennym, co oznacza, że w celu ustalenia tego limitu należy przemnożyć kwotę 200.000 zł przez ilość dni pozostających do końca roku, a następnie podzielić otrzymany wynik przez liczbę dni w roku.
Ze zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży nie mogą jednak korzystać podatnicy, w tym podatnicy będący osobami fizycznymi, którzy przed zakończeniem działalności gospodarczej utracili prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnowali z tego zwolnienia, a następnie ponownie rozpoczęli wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu. Podatnik taki może ponownie skorzystać ze zwolnienia najwcześniej po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia.
Zwolnieniem ze względu na wartość sprzedaży podatnicy obejmowani są generalnie bez konieczności dokonywania żadnych zawiadomień oraz bez obowiązku składania zgłoszenia w urzędzie skarbowym. Podatnikom przyznano jednak możliwość fakultatywnej rezygnacji ze zwolnienia ze względu na wartość sprzedaży. Rezygnacji można dokonać począwszy od początku dowolnego miesiąca. W tym celu trzeba złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o rezygnacji. Zawiadomienie takie musi być złożone, co do zasady, przed początkiem miesiąca, w którym podatnicy rezygnują ze zwolnienia.
Może Pani zatem korzystać jednocześnie ze zwolnienia od podatku usługi nauczania języków obcych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 28 VAT oraz ze zwolnienia od podatku usługi tłumaczeń na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 VAT. Nie musi Pani zatem rejestrować się jako czynny podatnik VAT. Całość Pani działalności może korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie dwóch przepisów.
Jeżeli chodzi natomiast o kwestię wystawiana faktur przez podatników zwolnionych, to należy w tym zakresie sięgnąć do art. 106b ust. 2 i ust. 3 ustawy VAT. Zgodnie z tymi przepisami podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9.
Jednak na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą dokonywanie czynności zwolnionych, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Powyższe oznacza, że nie musi Pani wystawiać faktury, chyba że kontrahent tego zażąda. Obowiązek wystawienia faktury na żądanie występuje w określonym terminie.
Kwestie elementów które powinna zawierać faktura dokumentująca czynności zwolnione, reguluje art. 106e ustawy VAT. Na fakturze podatnika zwolnionego powinny znaleźć się:
Oczywiście na takiej fakturze nie będzie kwoty podatku, ponieważ dokumentuje ona usługi zwolnione. W miejscu, gdzie wpisuje się stawkę podatku, będzie informacja „ZW”, co oznacza „zwolnione”.
Dodatkowo zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt. 19 ustawy o VAT – przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1, powinien wskazać na swojej fakturze podstawę prawną zwolnienia w postaci:
Natomiast podatnik, który wybrał zwolnienie podmiotowe ze względu na limit obrotów, na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, nie ma obowiązku wpisywać na fakturze tej podstawy prawnej.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika
