• Autor: Hanna Żurowska
Niedługo mam przejąć od taty rodzinną firmę. Przedsiębiorstwo funkcjonuje od wielu lat, ma świetną renomę. Co w tej sytuacji z nazwą firmy i znakiem towarowym produktów, na których widnieje nazwisko taty? Czy będę mogła używać tej nazwy? Ona identyfikuje nasz produkt na rynku i bardzo mi na tym zależy.
Przedstawione przez Panią zagadnienie regulują przepisy Kodeksu cywilnego. I tak, zgodnie z art. 432 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny „przedsiębiorca działa pod firmą, czyli pod określoną nazwą”.
Firmą osoby fizycznej (nazwa jej przedsiębiorstwa) jest przede wszystkim jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy innych określeń dowolnie obranych. Jednak należy pamiętać, że firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności. Mówi o tym art. 433:
„§ 1. Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
§ 2. Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia”.
Zobacz też: Zaopatrzenie automatów vendingowych
Należy mieć na względzie, że zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa. Jeżeli oznaczenie przedsiębiorstwa nazwiskiem przedsiębiorcy może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości z innym przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia, przedsiębiorca ten powinien podjąć środki mające na celu usunięcie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd osób trzecich (art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy).
Jak stanowi art. 439 Kodeksu cywilnego:
„§ 1. Firma nie może być zbyta.
§ 2. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd”.
Prawo do firmy, jako prawo majątkowe ściśle związane z osobą przedsiębiorcy, nie wchodzi w skład spadku i tym samym nie może być również nabyte drogą spadkobrania, jak również nie może być przedmiotem darowizny. Upoważnienie przedsiębiorcy dla innego przedsiębiorcy może być jednostronną czynnością prawną albo umową zawarta między zainteresowanymi przedsiębiorcami.
Możliwe są również inne umowy, z którymi łączyć się będzie upoważnienie do korzystania z firmy, w szczególności umowa dzierżawy przedsiębiorstwa.
W wypadku kontynuowania działalności gospodarczej osoby fizycznej przez inną osobę fizyczną będącą jej następcą prawnym można zachować w firmie nazwisko poprzednika tylko za wyrażoną na piśmie jego zgodą, a w razie jego śmierci – za zgodą jego małżonka i dzieci (art. 438 § 2 Kodeksu cywilnego).
Następstwo prawne może być wynikiem przejęcia przedsiębiorstwa w drodze sprzedaży, darowizny itp. W takim przypadku potrzebna jest zgoda zbywcy na utrzymanie jego nazwiska w firmie nowego właściciela. Jednak nowy właściciel nie może kontynuować działalności gospodarczej pod nazwiskiem poprzednika, lecz musi firmować ją swoim nazwiskiem.
Firma nowego właściciela może zawierać nazwisko poprzednika, jednakże pozostałe elementy firmy powinny zostać skonstruowane zgodnie z zasadami obowiązującymi przedsiębiorców indywidualnych, inaczej mówiąc, może zachować nazwisko poprzednika tylko jako element dodatkowy do swojego imienia i nazwiska, które stanowią obligatoryjny element firmy.
Reasumując, może Pani zachować nazwisko taty w nazwie, po uprzednim pisemnym upoważnieniu Pani przez tatę, jednak do nazwy już swojej firmy powinna Pani, przynajmniej oficjalnie w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, dodać swoje imię i nazwisko.
Natomiast znak towarowy może być przedmiotem sprzedaży, zamiany, darowizny, zastawu, a także stanowić zabezpieczenie zaciąganego kredytu, może być także wniesiony jako aport do spółki. Zatem nie ma przeszkód, aby w jakiejkolwiek powyższej formie nabyła Pani prawo do znaku towarowego.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Hanna Żurowska
Radca prawny od 1994 r., mediator, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego i nowych technologii. Zajmuje się sporządzaniem regulaminów sprzedaży przez internet, polityk prywatności oraz umów z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego. Udziela także porad prawnych z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, prawa pracy oraz prawa handlowego i gospodarczego, jak również windykacji należności. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
