Przejęcie działalności przez syna

Darowizna przedsiębiorstwa od ojca dla syna 

Najlepszym rozwiązaniem jest darowizna całego przedsiębiorstwa od ojca dla syna. Poprzez pojęcie przedsiębiorstwa należy rozumieć, zgodnie z Kodeksem cywilnym, zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej – pojęcie to obejmuje w szczególności:

• „oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
• własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
• prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
• wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
• koncesje, licencje i zezwolenia;
• patenty i inne prawa własności przemysłowej;
• majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
• tajemnice przedsiębiorstwa;
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”.

Zobacz też: Przekazanie firmy z ojca na syna

Działania jakie należy podjąć żeby przyjąć w darowiźnie firmę od ojca?

Plan, jaki ma Pan i ojciec wymagałby, następujących działań:

• założenia firmy przez Pana jako syna – oddzielnej, wpis do CEIDG,
• ustalenia siedziby firmy,
• założenie rachunku bankowego,
• wyrobienia pieczątek,
• zgłoszenia się do ubezpieczenia w ZUS,
• zgłoszenia się jako czynny podatnik VAT (chyba że nie ma takiej potrzeby),
• NIP oraz numer REGON nadany będzie Pana firmie z urzędu przez US i GUS,
• dokonania przez ojca darowizny na Pana rzecz przedsiębiorstwa własnej firmy,
• przyjęcia przez Pana darowizny, wprowadzenia towarów do swoich ewidencji, wprowadzenia maszyn do swojej ewidencji środków trwałych lub wyposażenia,
• zawarcia umowy na obłogę księgową z biurem rachunkowym,
• likwidacji działalności przez ojca po dokonaniu darowizny dla Pana.

Przekazanie przedsiębiorstwa w darowiźnie a podatki

Jeżeli nie będzie darowana żadna nieruchomość (działka, lokal), to umowa może być sporządzona tylko w formie pisemnej, a podpisy na niej powinny być poświadczone przez notariusza za ich własnoręczne złożenie. Z tymi krokami związane są podatki.

Podatek od towarów i usług

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług przepisów ustawy nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zatem transakcja taka opodatkowaniu nie podlega niezależnie od tego, czy wraz z przedsiębiorstwem darowany zostanie lokal, maszyny, towary itd., czy też pieniądze w kasie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
• eksport towarów;
• import towarów;
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Natomiast w oparciu o art. 6 pkt 1 przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie «transakcji zbycia» należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu «dostawy towarów», tzn. «zbycie» obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji «przedsiębiorstwa», zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa), własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości, prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, koncesje, licencje i zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie i pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa oraz księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Ponadto art. 551 Kodeksu cywilnego stanowi, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Tak rozumiane przedsiębiorstwo nie jest towarem w świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Podatek od darowizny

Darowizna taka będzie zwolniona od podatku od spadków i darowizn zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (przy zachowaniu wymogów formalnych – złożenie druku SD-Z2), bowiem ustawodawca zwalnia od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez zstępnych jeżeli:

• „zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego
• udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym”.

Przyjmuje się, że w przypadku, gdy w skład przedsiębiorstwa wchodzą środki pieniężne, ich przekazanie musi być udokumentowane w powyższy sposób, tak jakby była to odrębna darowizna (czyli przelew z rachunku ojca( firmy) na Pana rachunek (osobisty lub firmowy).

Darowizna przedsiębiorstwa a podatek dochodowy od osób fizycznych

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów tejże ustawy „nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn”, zatem ani otrzymanie, ani darowanie przedsiębiorstwa w drodze darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Należy jedynie pamiętać, że w związku z zaprzestaniem wykonywania działalności ojciec zobowiązany będzie do zgłoszenia zaprzestania wykonywania działalności w US i sporządzenia spisu z natury, który oczywiście po dokonaniu darowizny wyniesie 0 zł. A zatem nie będzie żądnego dodatkowego dochodu do opodatkowania.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.