Zmiana nazwy spółki cywilnej a umowy z pracownikami

Aneksy do umów zamiast nowych

Bardziej wskazane jest sporządzenie aneksu do umowy niż zawieranie nowej umowy. Aneks zmieniałby nazwę spółki cywilnej jako pracodawcy oraz ewentualnie dane osobowe wspólników, jeżeli byli oni wymienieni w umowie o pracę.

Poniżej przedstawiam uzasadnienie takiego poglądu.

Zmiana składu osobowego spółki cywilnej:

1. Nie spowodowała zmiany spółki jako podatnika podatku VAT.
2. Nie spowodowała tego, że dla potrzeb opłacania składek ZUS za pracowników przestała ona istnieć, a w jej miejsce pojawił się nowy podmiot.
3. Nie spowodowała tego, że dla potrzeb opłacania zaliczek na podatek dochodowy za pracowników przestała ona istnieć, a w jej miejsce pojawił się nowy podmiot.
4. Nie spowodowała zmiany formy prawnej prowadzonego przedsiębiorstwa oraz prowadzonej przez wspólników działalności gospodarczej.

Doszło także do zmiany spółki, a tym samym do zmiany nazwy płatnika składek oraz płatnika zaliczek na podatek dochodowy za pracowników. Ta zmiana spowodowała jednak tylko wejście w życie nowej nazwy spółki cywilnej. Nie spowodowała ona:

1. zmiany spółki jako podatnika podatku VAT;
2. tego, że dla potrzeb opłacania składek ZUS za pracowników przestała ona istnieć, a w jej miejsce pojawił się nowy podmiot;
3. tego, że dla potrzeb opłacania zaliczek na podatek dochodowy za pracowników przestała ona istnieć, a w jej miejsce pojawił się nowy podmiot;
4. zmiany formy prawnej prowadzonego przedsiębiorstwa oraz prowadzonej przez wspólników działalności gospodarczej.

Problem sprowadza się do odpowiedzi na pytanie: kto jest pracodawcą w przypadku spółki cywilnej. Spółka taka to związek gospodarczy kilku osób (minimum dwóch), będących przedsiębiorcami. Na gruncie Kodeksu pracy (dalej – K.p.) pracodawcą może być spółka cywilna.

Stosownie do K.p.:

Art. 3. Pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Art. 3¹.

§ 1. Za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do pracodawcy będącego osobą fizyczną, jeżeli nie dokonuje on osobiście czynności, o których mowa w tym przepisie.

Pracodawcą może być spółka cywilna rozumiana jako jednostka organizacyjna w rozumieniu art. 3 K.p. Na gruncie K.p. to spółka cywilna jako organizacja wspólników, a nie sami wspólnicy, jest pracodawcą. Pracodawcą nie może być na pewno umowa spółki cywilnej, jak i samo przedsiębiorstwo spółki cywilnej (jako zespół składników majątkowych, gdyż zespół ten nie ma podmiotowości prawnej). Pracodawcą według art. 3 K.p. jest jednostka organizacyjna, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. K.p. nie wymaga posiadania przez jednostkę organizacyjną osobowości prawnej, a przez osobę fizyczną statusu przedsiębiorcy (który jako osoba fizyczna prowadzi działalność na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej). Dlatego pod pojęciem spółki cywilnej jako pracodawcy rozumie się określoną strukturę organizacyjną kierowaną przez osobę lub osoby fizyczne.

Gdy jeden ze wspólników zajmuje się sprawami z zakresu prawa pracy – nawiązuje i rozwiązuje stosunki pracy, zmienia je itp., zawsze wskazując spółkę jako zakład pracy lub pracodawcę – to zasadniczo czyni to jako przedstawiciel spółki, pełnomocnik wszystkich wspólników łącznie. W takim wypadku nie można przyjąć, aby stał się samodzielnym pracodawcą.

Gdyby wspólnik w zakresie stosunków pracy działał tylko w swoim imieniu, a pozostali wspólnicy nie ingerowaliby w ogóle w sprawy pracownicze – to pracodawcą byłby tenże wspólnik.

Pracodawca w rozumieniu K.p. nie musi być samodzielnym podmiotem gospodarczym. K.p. opiera pojęcie pracodawcy na koncepcji zarządczej, a nie właścicielskiej – pracodawcą jest ten, kto pracę organizuje. Osoby zatrudnione realizują cel gospodarczy, dla jakiego spółka cywilna jest tworzona. Zasadniczo pracownicy świadczą pracę na rzecz spółki, a nie jej wspólników.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.