• Data: 2024-02-05 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Mam jednoosobową działalność gospodarczą – prowadzę zajęcia dla dzieci w szkole. Niedawno otworzyłam spółkę z o.o. i chciałabym zmienić umowę, jaką zawarłam z rodzicami na sp. z o.o. Jak to zrobić? Czy wystarczy aneks? Czy to już musi być umowa cesji?
Przedsiębiorca, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG, ma prawo, aby przekształcić taki biznes w spółkę kapitałową, co zresztą wynika z art. 551 § 5 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.). Z momentem wpisu do KRS przedsiębiorca przekształcany stanie się spółką z o.o., a osoba fizyczna (Pani jako przedsiębiorca) wspólnikiem tejże spółki. Ten dzień będzie tak zwanym dniem przekształcenia. Spółka z o. o. będzie miała nowy nr NIP i REGON oraz nr KRS. Niemniej spółce przekształconej (tj. sp. z o.o.) będą przysługiwały wszelkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego, tj. JDG. Wynika to wprost z art. 5842 § 1 K.s.h.:
„§ 1. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego.
§ 2. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
§ 3. Osoba fizyczna, o której mowa w art. 551 § 5, staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki przekształconej”.
Przekształca się bowiem nie podmiot, ale prowadzone przedsiębiorstwo, co wynika np. z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2016 r., sygn. akt II CZ 94/15. Owa zasada odnosi się także do umów, jakie wiążą JDG z klientami/kontrahentami itd. Potwierdza to także orzecznictwo sądowe, np. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze w wyroku z dnia 26 listopada 2020 r., sygn. akt IV U 2861/19, wskazując, że: „Na gruncie prawa cywilnego jednoosobowa spółka kapitałowa z dniem przekształcenia (tj. wpisu spółki przekształconej do KRS) wstępuje w ogół praw i obowiązków, które związane były z dotychczasową działalnością przedsiębiorcy (następuje zatem transfer tych praw i obowiązków na spółkę)”. A zatem stroną umowy staje się z dniem przekształcenia spółka z o.o. W sprawie, w której orzekał sąd, strony w dniu przekształcenia zawarły umowę-zlecenie w celu kontynuacji tej zawartej przed dniem przekształcenia, co okazało się zbędne, ponieważ strony wiązała umowa-zlecenie zawarta przed przekształceniem przedsiębiorcy w spółkę kapitałową.
Podsumowując, poza poinformowaniem klientów o zmianie formy prawnej i danych spółki nie musi Pani robić nic. Tak naprawdę nie musi Pani nawet zawierać aneksu do umów z klientami, ponieważ rejestr KRS jest jawny i łatwo sprawdzić w KRS dane spółki powstałej z przekształcenia. Niemniej dla przejrzystości zawierane są aneksy, w których zmieniana jest komparycja umowy aktualizująca dane przedsiębiorcy. Przy czym absolutnie nie jest to wymogiem prawnym.
Zacytuję tu jeszcze wyrok SA w Łodzi z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt I ACa 829/14, w którym sąd wskazał: „Treść stosunków prawnych spółki przekształcanej, łączących ją z »otoczeniem rynkowym« (osobami trzecimi), nie ulega zmianie. Po dniu przekształcenia (art. 5841 K.s.h.) nie zmienia się treść stosunków cywilnoprawnych zawartych przez przedsiębiorcę – osobę fizyczną z osobami trzecimi (dłużnikami czy wierzycielami), a jedynie ich stroną staje się z mocy ustawy (tj. art. 5842 § 1 K.s.h.) spółka kapitałowa (podmiot przekształcony), w miejsce tego przedsiębiorcy (jako podmiotu przekształconego)”.
1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2016 r., sygn. akt II CZ 94/15
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt I ACa 829/14
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika