Współwłaściciel i członek zarządu, czy może świadczyć usługi na rzecz spółki?

Członek zarządu z powołania

Z treści Pańskiego pytania wynika, że członkiem zarządu jest wspólnik i nie jest on zatrudniony do tej funkcji, a jedynie powołany. Co do zasady przepisy Kodeksu spółek handlowych nie precyzują zamkniętego katalogu aktywności, które wchodzą w zakres prac wykonywanych w ramach stosunku powołania. Obowiązki związane z pełnieniem funkcji członka zarządu to w praktyce realizacja działań zarządzania związanych z zapewnieniem prawidłowego, sprawnego i ekonomiczne uzasadnionego funkcjonowania spółki. Obowiązki członka zarządu obejmują zatem podejmowanie decyzji gospodarczych, czynności organizacyjnych i kadrowych. Do zarządu należy również kwestia reprezentowania spółki „na zewnątrz”, czyli w relacji z osobami trzecimi.

Spółka może zdecydować, że członek zarządu będzie również wykonywał w ramach swojego stosunku powołania również inne obowiązki, w tym chociażby będzie wykonywał regularną pracę na rzecz spółki przekładającą się na wypracowywanie przez nią wyników. Takiemu rozwiązaniu nie sprzeciwiają się przepisy Kodeksu spółek handlowych.

Ryzyko nieodpłatnych świadczeń na rzecz spółki

Niemniej jednak w takiej sytuacji pojawia się ryzyko uznania przez organy podatkowe, że w takiej sytuacji mamy do czynienia z nieodpłatnymi świadczeniami na rzecz spółki a co za tym idzie przysporzenie po stronie spółki i związany z tym obowiązek podatkowy. Trzeba mieć bowiem na uwadze, ze przepisy kodeksu spółek handlowych wskazują w pierwszej kolejności, że jeżeli wspólnikowi mają być przyznane szczególne korzyści lub jeżeli na wspólników mają być nałożone, oprócz wniesienia wkładów na pokrycie udziałów, inne obowiązki wobec spółki, należy to pod rygorem bezskuteczności wobec spółki dokładnie określić w umowie spółki (art. 159). Zatem aby wykonywać pracę z samego faktu bycia wspólnikiem, musiałby zaistnieć odpowiedni zapis w umowie spółki.

Dalej, w interpretacji indywidulanej z dnia 19 kwietnia 2018 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej pod sygnaturą 0111-KDIB2-2.4010.11.2018.5.MZ, wskazano, że w sytuacji takiej dochodzi do wykonywania nieodpłatnego świadczenia stanowiącego przychód spółki albowiem „dla celów podatkowych za »świadczenia nieodpłatne« należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy”. W konsekwencji świadczenie takie w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi źródło przychodu spółki i podlega opodatkowaniu.(interpretację wydano w następującym stanie faktycznym: spółka posiadała 4 wspólników i nie zatrudniała żadnych pracowników, a umowa spółki zawierała stosowny zapis, zgodnie z którym wspólnicy przez okres 24 miesięcy od dnia zawiązania spółki byli zobowiązani do świadczenia na rzecz Spółki usług w wymiarze nieprzekraczającym łącznie 480 dni roboczych). Oczywiście tutaj mieliśmy do czynienia z prawidłowym działaniem i zapisem w umowie spółki. Gdyby jednak sprzecznie nawet z prawem (brak zapisu bezskuteczność obowiązku świadczenia pracy) wspólnik wykonał pracę na rzecz spółki, z której ta miałaby zysk, to nadal mamy dokładnie tę samą sytuację w zakresie podatku.

Jednorazowa usługa na rzecz spółki

Z treści Pańskiego pytania wynika, że wykonanie usługi miałoby być jednorazowe i dotyczyć stworzenia oprogramowania. Warto zatem rozważyć umowę o dzieło za symbolicznym wynagrodzeniem. Nie można by stwierdzić, że spółka miała nieodpłatne świadczenie, a póki co umowa o dzieło nie stanowi samodzielnego tytułu do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Zgodnie z art. 36 ust. 17 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych „płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło informuje Zakład o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zawarta zostanie z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy w terminie 7 dni od dnia zawarcia tej umowy”. Od wynagrodzenia nieprzekraczającego 200 zł brutto odprowadza się jedynie zryczałtowany podatek w wysokości 12%.

Zawarcie takiej umowy z członkiem zarządu wymaga oczywiście odpowiedniej formy. Zgodnie z art. 210 Kodeksu w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Przy czym pełnomocnik nie może być innym wspólnikiem.

Przykłady

Organizacja wydarzenia promocyjnego

Jan jest członkiem zarządu oraz współwłaścicielem spółki z o.o. zajmującej się produkcją kosmetyków naturalnych. Firma postanowiła zorganizować wydarzenie promocyjne, aby zaprezentować nową linię produktów. Jan, mając doświadczenie w organizacji eventów, w ramach swoich obowiązków zarządczych, przejął inicjatywę i zajął się koordynacją całego wydarzenia. Dzięki temu spółka zaoszczędziła na zewnętrznych usługach organizacyjnych, a wydarzenie okazało się dużym sukcesem.

Przygotowanie raportu finansowego

Anna, będąca członkiem zarządu oraz współwłaścicielką spółki z o.o., ma doświadczenie w księgowości i finansach. Kiedy nadszedł czas na przygotowanie rocznego raportu finansowego, zamiast zatrudniać zewnętrznego księgowego, Anna w ramach swoich obowiązków zarządczych zajęła się przygotowaniem raportu. Dzięki jej wiedzy i zaangażowaniu, spółka nie tylko zaoszczędziła pieniądze, ale również uzyskała dokładny i szczegółowy raport finansowy.

Tworzenie oprogramowania dla firmy

Marek jest członkiem zarządu oraz współwłaścicielem spółki z o.o., która prowadzi działalność w branży technologicznej. Spółka potrzebowała nowego oprogramowania do zarządzania projektami. Marek, będący doświadczonym programistą, w ramach swoich obowiązków zarządczych podjął się zadania stworzenia tego oprogramowania. Z racji jednorazowego charakteru tego zadania, spółka zawarła z Markiem umowę o dzieło, co pozwoliło na formalne uregulowanie jego pracy i uniknięcie problemów podatkowych.

Podsumowanie

Członek zarządu będący współwłaścicielem spółki z o.o. może realizować różnorodne zadania w ramach swoich obowiązków zarządczych, o ile wynika to z uchwały zgromadzenia wspólników i jest zgodne z umową spółki. Dodatkowe prace powinny być formalnie uregulowane, aby uniknąć problemów podatkowych związanych z nieodpłatnymi świadczeniami na rzecz spółki. Rozważenie umowy o dzieło za symbolicznym wynagrodzeniem może być korzystnym rozwiązaniem w przypadku jednorazowych zadań.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz profesjonalnej porady prawnej lub przygotowania pism? Skorzystaj z naszych usług online i uzyskaj wsparcie ekspertów bez wychodzenia z domu! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037