• Data: 2023-05-12 • Autor: Adam Dąbrowski
Prowadzimy ze wspólnikiem spółkę jawną i ze względu na to, że nabyliśmy prawa emerytalne, postanowiliśmy zbyć w całości zarówno udziały, jak i majątek spółki innej spółce jawnej. Nie mamy takiego zapisu w umowie spółki i dlatego nie wiemy, od czego zacząć. Jeśli jednak nie doszłoby do tej sprzedaży, chcielibyśmy zlikwidować spółkę w sposób jak najbardziej uproszczony, tj. od wyprzedania majątku, a następnie dokonania likwidacji spółki.
Jak zrozumiałem, umowa spółki nie przewiduje możliwości zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej. Aby była możliwa taka rzecz, konieczne byłoby dokonanie najpierw zmiany umowy spółki i ujawnienie zmiany w KRS. A potem zbycie przez wspólników swoich prawa i obowiązków na rzecz nowych wspólników. Spółka nie przestałaby istnieć, a Panowie przestaliby być jej wspólnikami. W ramach zbycie ustalona cena obejmować wartość Panów udziału kapitałowego związanego z majątkiem jaki ma spółka. Jako że spółka nadal istniałaby, jej los zależałby tylko od nowych wspólników.
Przy braku zapisu o prawie do zbycia ogółu praw i obowiązków możliwe byłoby powiększenie grona wspólników spółki jawnej, a następnie wyjście Panów ze spółki.
Wymagałoby to wtedy zmiany postanowień umowy spółki z udziałem najpierw 4 wspólników a potem dwóch. Konieczne jest porozumienie dotychczasowych wspólników i osoby przystępującej do spółki. Przyjęcie do spółki kolejnego uczestnika wymaga określenia jego praw i obowiązków w spółce, ewentualnie nowego rozkładu sił w związku z modyfikacją grona członków spółki. Nowy wspólnik przystępując do spółki powinien wnieść wkład( jakąś mała kwotę).
W wyniku tego doszłoby do:
Pomiędzy wejściem nowych wspólników oraz wyjściem ze spółki dwojga powinna być jakaś przerwa.
Modyfikacja składu wspólników spółki jawnej wiąże się z koniecznością zgłoszenia zmian sądowi rejestrowemu. Obowiązek uzyskania wpisu do KRS w zakresie danych nowego wspólnika wynika zarówno z art. 26 § 1 pkt 3 i § 2 Kodeksu spółek handlowych, jak i art. 38 pkt 4 lit. a) oraz art. 47 ust. 1 ustawy o KRS. Robiliby to nowi wspólnicy.
Należy mieć na uwadze, że wpis do KRS, choć jest obowiązkowy, to nie decyduje o momencie nabycia statusu wspólnika przez osobę przystępującą lub utracie takiego statusu przez osobę występującą.
Wpis do KRS nowego wspólnika stanowi tzw. wpis ujawniający (deklaratoryjny), informujący jedynie o okolicznościach już zaistniałych. Nie jest on natomiast wpisem kształtującym (konstytutywnym), w wyniku którego powstaje nowa sytuacja prawna.
O dacie powiększenia składu członków spółki jawnej przesądza data wprowadzenia zmian do umowy spółki. Chodzi tu o datę zawarcia aneksu do niej, ewentualnie o datę wskazaną w aneksie.
Podobnie o dacie zmniejszenia się składu członków spółki jawnej przesądza data wprowadzenia zmian do umowy spółki. data zawarcia aneksu do umowy lub data wskazana w aneksie.
Wtedy spółka nadal istnieje i jej los zależałby tylko od nowych wspólników.
W opisie jest mowa o potencjalnym nabywcy w osobie innej spółki jawnej
To powoduje, że do rozważenia jest sprzedaż przedsiębiorstwa Panów spółki jawnej innemu podmiotowi – tutaj innej spółce jawnej. Wskażę ogólnie poza pytaniem: byłby dochód do opodatkowania u Panów jako wspólników. Nie byłoby podatku VAT, bowiem zbycie przedsiębiorstwa jest z VAT-u zwolnione.
Po sprzedaży spółka będzie w zasadzie tylko formalnie. I wtedy zakończenie przez Panów jej działalności bez likwidacji – przy założeniu, że umowa nie przewiduje tylko likwidacji.
Stosownie do Kodeksu Spółek Handlowych:
„Art. 58.
§ 1. Rozwiązanie spółki powodują:
1) przyczyny przewidziane w umowie spółki;
2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników;
3) ogłoszenie upadłości spółki;
4) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości;
5) wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika;
6) prawomocne orzeczenie sądu.
Art. 67.
§ 1. W przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.
§ 2. W przypadku wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela wspólnika lub ogłoszenia upadłości wspólnika porozumienie w sprawie zakończenia działalności spółki po zaistnieniu powodu rozwiązania spółki wymaga zgody odpowiednio wierzyciela lub syndyka”.
Uznaje się, że art. 67 zawiera upoważnienie dla wspólników do tego, że mogą oni przewidzieć inny sposób zakończenia działalności spółki niż poprzez jej likwidację.
Uzgodnienie przez wspólników innego sposobu zakończenia działalności spółki nie może oznaczać nic innego, jak przyjęcie stosownego postanowienia w umowie spółki, a jeżeli takiego postanowienia brak w umowie, w jednomyślnej uchwale wspólników.
Istotne byłoby, co umowa spółki przewiduje na wypadek rozwiązania:
W przypadku 2. można uznać, że uchwała wspólników spółki jawnej przesądzałaby o rozwiązaniu tej spółki bez przeprowadzenia likwidacji. Będzie jednomyślna, wszystkich wspólników, o rozwiązaniu spółki. A skoro przepis dopuszcza rezygnację z likwidacji i ustalenie w to miejsce innego sposobu zakończenia działalności (w przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki), odpowiednia uchwała to załatwia wstępnie.
Według poglądów doktryny, gdy spółka nie ma zobowiązań ani majątku, wystarczające jest podjęcie uchwały wszystkich wspólników o innym sposobie zakończenia działalności, a następnie zgłoszenie tego faktu do KRS. W takim przypadku spółka ulega rozwiązaniu
Gdy umowa spółki nie przewiduje, że w przypadku rozwiązania spółki przeprowadza się likwidację na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych lub jakichkolwiek innych zasadach – to teoretycznie nie powinien powstać ze strony sądu zarzut, że uchwała o innym sposobie zakończenia działalności niż likwidacja jest niezgodna z umową spółki. W takim przypadku treść umowy spółki nie byłaby przeszkodą do uchwalenia innego niż likwidacja zakończenia działalności spółki. Uchwała w tym zakresie byłaby zgodna z umowa spółki i można domniemywać, że wniosek o wykreślenie byłby pozytywnie oceniony.
Taka procedura możliwa byłaby także w razie niezbywania przedsiębiorstwa. Majątek spółki przypadłby Panom stosownie do udziałów w zyskach. Możliwe byłoby zbycie owej innej spółce składników majątkowych, ale (wskazanie poza pytaniem) oznaczałoby to po Panów stronie dochód opodatkowany podatkiem dochodowym tak jak dochód z działalności gospodarczej.
Przy braku sprzedaży ogółu praw i obowiązków; braku wstąpienia nowych wspólników i wystąpienia ze spółki Panów; braku zbycia przedsiębiorstwa, pozostałoby:
Rozwiązanie spółki bez przeprowadzenia likwidacji wymaga dokonania następujących czynności:
Z punktu widzenia księgowości należy zamknąć księgi na dzień zakończenia działalności. Ponadto należy poinformować sąd i urząd skarbowy o miejscu przechowywania ksiąg. Dodatkowo – zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości należy sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych (jeżeli były prowadzone), stosując odpowiednio zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego określone w ustawie o rachunkowości. Takie sprawozdanie należy złożyć w KRS drogą online.
Podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki nie jest równoznaczne z ustaniem jej bytu prawnego. Ustanie bytu prawnego spółki następuje dopiero z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Po podjęciu uchwały o rozwiązaniu spółki nazwa spółki nie będzie musiała być uzupełniona o dodatek „w likwidacji”, ponieważ rozwiązujemy spółkę bez przeprowadzenia likwidacji.
Warto też zaznaczyć, że nie ma wyznaczonego, maksymalnego okresu czasu na wykreślenie spółki z KRS od momentu podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia likwidacji. Proces „zamykania” spółki może trwać dowolnie długo z zastrzeżeniem, że jeżeli wykreślenie spółki z KRS nie nastąpi do końca roku obrotowego, spółka powinna sporządzić sprawozdanie finansowe za mijający rok obrotowy.
Biorąc pod uwagę stan wskazany w opisie, oraz szybkość, zalecałbym w pierwszej kolejności zbycie przedsiębiorstwa oraz jednoczesną zmianę umowy spółki, o ile umowa przewiduje po rozwiązaniu tylko procedurę likwidacji.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Adam Dąbrowski
Radca prawny.
Zapytaj prawnika