• Autor: Paula Dąbrowska
Mam 18 lat, jeszcze się uczę. Chciałbym móc w legalny sposób sprzedawać książkę swojego autorstwa. Problem w tym, że chciałbym sprzedawać ją w formie pliku PDF. Nie zamierzam jej wydawać w formie fizycznej i współpracować z wydawnictwami. Stąd kilka pytań. Co zrobić, żebym stał się oficjalnym autorem tej książki? W jaki sposób mógłbym ją legalnie sprzedawać w Internecie w formie pliku? Czy muszę w tym celu założyć działalność?
Moim zdaniem ma Pan kilka opcji:
1. Założenie działalności gospodarczej i bezpośrednia sprzedaż pliku.
2. Skorzystanie z osobowości prawnej Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości i bezpośrednia sprzedaż pliku.
3. Wydanie książki w formie e-booka za pośrednictwem wydawnictwa, które się tym zajmuje.
Ad. 1. Po pierwsze, jeśli chciałby Pan samodzielnie „wydać” i sprzedawać książkę w formie pliku PDF, ebooka itp., uważam, że taka działalność podpadałaby pod kwalifikację jaką jest działalność gospodarcza.
Działalnością gospodarczą, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.), jest każda zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Natomiast art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych definiuje działalność gospodarczą albo pozarolniczą działalność gospodarczą jako działalność zarobkową:
„a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie będą zaliczone do innych źródeł przychodów niż z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej; (…)”.
Można jeszcze zwrócić uwagę na orzecznictwo, m.in. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1991 r. (III CZP 117/91, OSNCP 1992, nr 5, poz. 65), gdzie wskazano charakterystyczne cechy działalności gospodarczej:
a) zawodowy, a więc stały charakter,
b) związaną z nią powtarzalność podejmowanych działań,
c) podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania,
d) uczestnictwo w obrocie gospodarczym.
Sprzedaż książki poprzez jej udostępnienie, np. przez umieszczenie dostępu na stronie internetowej, ma niewątpliwie charakter stały, powtarzalny i zarobkowy (ekonomiczny, gospodarczy).
Założenie działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, ale przez pierwsze 24 miesiące opłaca się tzw. „mały ZUS” (około 500 zł), można również starać się o dotację na założenie działalności gospodarczej z urzędu pracy lub ze środków unijnych.
Odnośnie samego e-booka należy uzyskać dla niego numer ISBN – jest to bezpłatne i możliwe drogą elektroniczną http://www.bn.org.pl/programy-i-uslugi/isbn/zasady-nadawania-isbn.
Ad. 2. Innym wariantem może być skorzystanie z usług Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości, które przejmują wszelkie formalne zobowiązania na swoją stronę i użyczają swojej osobowości prawnej w zamian za stałą opłatę – około 300 zł netto miesięcznie (369 brutto). W tym jest prowadzenie księgowości, porady prawne, coworking itp. Jako beneficjent AIP nie podlega się ubezpieczeniu społecznemu, a zatem nie ma obowiązku opłacania składek ZUS.
W taki przypadku prowadzi się niejako działalność gospodarczą, ale pod firmą AIP, wszystkie faktury sprzedażowe są wystawiane w imieniu AIP.
Ad. 3. W przypadku książki, e-booka itp. najrozsądniejszym rozwiązaniem (jeśli stałe opłaty związane z DG albo z AIP odpadają) jest nawiązanie współpracy z wydawnictwem zajmującym się takimi publikacjami i wydanie książki za jego pośrednictwem. Nie jest konieczne wydawanie jej w formie fizycznej, może to być e-book.
Zawiera Pan wtedy umowę wydawniczą (umowę o dzieło, od której jest opłacany jedynie podatek dochodowy, zastosowanie mają autorskie 50% koszty uzyskania przychodów, a nie składki na ubezpieczenie społeczne), w której ustalane są warunki udostępniania książki, wynagrodzenie autora np. prowizja od każdego sprzedanego egzemplarza.
W czym wyręczy Pana wydawnictwo:
Oczywiście w przypadku korzystania z pośrednictwa wydawnictwa autor otrzymuje niższe wynagrodzenie aniżeli sam prowadziłby bezpośrednią sprzedaż książki, ale za to nie musi zakładać działalności gospodarczej i ponosić kosztów z nią związanych.
Moim zdaniem powinien Pan rozeznać się w ofercie wydawnictw i spróbować przeliczyć, który wariant byłby najbardziej opłacalny, w zależności od przewidywanego kosztu e-booka.
Na koniec podkreślę, że autorstwa książki nie trzeba w żaden sposób zastrzegać, o ile jest to przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dowodem autorstwa będzie chociażby data udostępnienia pliku na stronie internetowej z Pana nazwiskiem. Na pewno jednak istnieją metody na zabezpieczenia pliku przed kopiowaniem, ale to bardziej pytanie do informatyka.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paula Dąbrowska
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Świadczy pomoc prawną przede wszystkim z zakresu prawa autorskiego, prawa IT, gospodarczego a także prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, handlowego i podatkowego. Zajmuje się sporządzaniem i opiniowaniem umów, regulaminów, pism przedprocesowych, procesowych i innych dokumentów, w tym dla branży e-commerce. Doświadczenie zdobywała współpracując z renomowanymi kancelariami, spółką z branży IT, startupami oraz twórcami i artystami.
Zapytaj prawnika
