• Autor: Adam Dąbrowski
Prowadzę niepubliczne przedszkole i noszę się z zamiarem jego sprzedaży. Proszę o ukierunkowanie, jak wycenić wartość i jakie dokumenty trzeba sporządzić.
Pod względem podatkowym:
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku VAT sprzedaż usług dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Do tego limitu nie wlicza się także sprzedaży usług zwolnionych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ww. ustawy z podatku VAT w związku z prowadzeniem innego przedszkola jako osoba fizyczna. Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku przekroczy kwotę 200 000 zł w trakcie roku podatkowego, zwolnienie straci moc, począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę, i wówczas doliczanie VAT na fakturze stanie się obowiązkowe.
Stosownie do ustawy o VAT podatkowi temu nie podlega sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Stosownie do Kodeksu cywilnego:
„Art. 551. Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Art. 552. Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych”.
Rozsądne wydaje się dokonanie sprzedaży przedsiębiorstwa.
Zobacz też: Jak wystawić fakturę na przedszkole
Takie zbycie związane może być z tym, że dojdzie do zmiany pracodawcy, przejęcia zakładu pracy z pracownikami (o ile wcześniej nie dojdzie do rozwiązania z nimi umów o pracę). Trzeba mieć na uwadze, że przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy.
W razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu pracy na innego pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawca odpowiadają solidarnie.
Jeżeli w przedszkolu nie działają zakładowe organizacje związkowe, dotychczasowy i nowy pracodawca informują na piśmie swoich pracowników o przewidywanym terminie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych oraz socjalnych skutkach dla pracowników, a także zamierzonych działaniach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności warunków pracy, płacy i przekwalifikowania; przekazanie informacji powinno nastąpić co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę.
Zapewne przedszkole prowadzone jest przez Panią jako osobę fizyczną. To wymusza przygotowanie dokumentów w celu wpisania zmiany w rejestrze gminy (co najmniej osoby prowadzącej). Byłby to wniosek o wpisanie zmian.
Jak mniemam, nie prowadzi Pani pełnej księgowości, nie ma zatem sprawozdań finansowych i bilansów według ustawy o rachunkowości.
Funkcjonuje pojęcie przy zbyciu „wartość wymuszona” oznaczająca wartość rynkową przy uwzględnieniu założenia, że istnieje przymus sprzedaży danej nieruchomości oraz ograniczenia przede wszystkim czasowe (maksymalnie od 3 do 6 miesięcy). Ograniczenia te powodują, że okres ekspozycji na rynku konieczny do wynegocjowania ceny sprzedaży może być uznany za niewystarczający. Pomimo określenia definicji wartości dla wymuszonej sprzedaży, literatura fachowa nie przedstawia metodyki wyceny tej wartości.
Występowanie ograniczeń w przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa z założenia sprawia, że wartość dla wymuszonej sprzedaży jest zawsze niższa od aktualnej wartości rynkowej, niezależnie od sposobu jej określenia. O tym, o ile jest niższa, decyduje rynek. Nie ma znaczenia, czy chodzi o dużą aglomerację, czy małe miasteczko, gdyż tak naprawdę wycenę opiera się o lokalny rynek, który kreuje wartość. Informacje o rynku pozyskuje z różnych źródeł, w tym również od syndyków, komorników. Elementem pozwalającym na określenie wartości dla wymuszonej sprzedaży może być zatem wiedza na temat możliwości sprzedaży w świetle istniejących relacji podaży i popytu oraz średniego czasu ekspozycji na rynku nieruchomości podobnych.
Dla obliczenia wartości dla wymuszonej sprzedaży trudność stanowi fakt, że nie ma odpowiednich baz, z których można korzystać przy tego typu obliczeniach. Określenia ceny dokonuje się na podstawie rozeznania rynku oraz informacji od syndyka, komornika czy urzędu skarbowego, w zależności od cech mogących mieć wpływ na możliwość sprzedaży. Zgodnie z powyższym nie można ustanowić jednej ogólnej reguły dla określania wartości wymuszonej sprzedaży przedsiębiorstwa. Ale to chyba nie będzie miało zastosowania przy wycenie przedszkola.
Ustalenie wartości lub wycena to działanie samodzielne lub zlecenie tego rzeczoznawcy. Co do zasady wartość ta może być wyceniona jako elementy majątku przedszkola(urządzenia, sprzęt, wyposażenie, oprogramowanie, wiedza know-how) lub jako przedsiębiorstwo według definicji Kodeksu cywilnego.
Wycena majątku polega na oszacowaniu wartości z wykorzystaniem różnych metod i technik dobranych w taki sposób, aby jak najlepiej odzwierciedlić wartość w dla danego celu wyceny. Zwykle wykorzystuje się więcej niż jedną metodę/technikę, a wynikiem przeprowadzonej wyceny może być przedział, w którym zawiera się wartość wycenianego majątku.
W zależności od potrzeb raport z wyceny może być mniej lub bardziej rozbudowany. Np. prowadzący przedszkole nie potrzebuje dokładnego opisu wycenianego przedszkola, ale potencjalny nabywca na pewno będzie oczekiwał w wycenie jego opisu spółki, jego sytuacji finansowej, a także czynników wpływających na jej działanie i przyszłe wyniki finansowe.
Założenia:
Te założenia będą miały wpływ na ustalenie wartości, jak i zbycie przedszkola.
Gdy w transakcji biorą udział kupujący i sprzedający, zainteresowani przeprowadzeniem transakcji i niedziałający pod przymusem (nakazem) – wartość powinna być godziwa i rynkowa. Kategoria ta opiera się na założeniu, że obie strony (kupujący i sprzedający) posiadają odpowiednią wiedzę o przedsiębiorstwie, w wyznaczona wartość jest przez nich akceptowana.
Gdy wartość jest oszacowana bez związku z konkretną transakcją, nie bierze pod uwagę, kim jest zleceniodawca i odbiorca wyceny, opiera się na wszystkich informacjach na temat przedmiotu wyceny oraz czynnikach zewnętrznych mających wpływ na jego obecną i przyszłą sytuację ekonomiczno-finansową – wtedy to wartość wewnętrzna to wartość.
Niezbędne będzie przygotowanie:
Dla potrzeb wyceny – na pewno niezbędna byłaby informacja o cenach zakupu składników majątkowych; zorientowanie się w aktualnych cenach podobnych elementów.
W przypadku zbywania razem z pracownikami- niezbędne jest przygotowanie związanych z tym dokumentów z odpowiednim wyprzedzeniem. Akta osobowe przejęte byłyby przez nabywcę jako pracodawcę (art. 231 Kodeksu pracy).
W przedmiotowej sprawie należałoby we własnym zakresie opracować projekt umowy zbycia przedszkola jako przedsiębiorstwa, z ewentualnym zbyciem praw autorskich do oznaczenia/znaku towarowego przedszkola oraz know-how.
Na podstawie zebranych informacji trzeba zdecydować o sposobie wyceny: samodzielnie czy rzeczoznawca. A jak rzeczoznawca, to ustalić z nim wybór metod celem uzyskania najlepszej wartości.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Adam Dąbrowski
Radca prawny.
Zapytaj prawnika