• Autor: Katarzyna Nosal
Posiadam dwie spółki działające jako „spółka z o.o. sp. komandytowa”, gdzie spółka z o.o. jest komplementariuszem. Chciałbym przenieść całą działalność na jedną z nich, równocześnie nie likwidując drugiej. W ten sposób chciałbym osiągnąć maksymalne obniżenie kosztów (składka zdrowotna, ZUS, księgowość). Ta „pusta” spółka miałaby po prostu przez pewien czas „wegetować”. Jakie mam możliwości prawne?
Wydaje się, że dla osiągnięcia Pańskiego celu przyjęcie rozwiązania podstawowego – czyli zawieszenie działalności, będzie optymalne i najprostsze.
Zawieszenie działalności gospodarczej dopuszczalne jest zarówno wobec działalności prowadzonej przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną, jak i przez spółkę. Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców – przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na zasadach określonych w niniejszej ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych. Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następują na wniosek przedsiębiorcy. W przypadku przedsiębiorców wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego okres zawieszenia możliwy do wykorzystania to 30 dni do 24 miesięcy. W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku. W przypadku zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
Ta forma jest bardzo korzystna dla przedsiębiorcy, bowiem odpada tu szereg obowiązków, które stanowią obciążenie zarówno w zakresie wykonywania czynności formalnych, jak i w aspekcie finansowym.
Zgodnie z przepisami Prawa przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednak w tym okresie przedsiębiorca może:
Decyzję w sprawie zawieszenia działalności spółki muszą podjąć wszyscy wspólnicy spółki komandytowej (a więc zarówno komplementariusze, jak i komandytariusze). Do wniosku do KRS należy załączyć uchwałę o zawieszeniu działalności oraz oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników przez spółkę. Do wniosku do KRS należy także załączyć formularze aktualizacyjne do Urzędu Skarbowego (NIP-2), Urzędu Statystycznego (RG-1) oraz ewentualnie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (jeżeli spółka jest zarejestrowana jako płatnik składek) – celem poinformowania tych urzędów o zawieszeniu działalności przez spółkę.
W przypadku zawieszenia działalności ustaje obowiązek wspólników w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku składek na ubezpieczenie społeczne oczywiście wspólnicy i tak zawsze podlegają ubezpieczeniu z jednego tytułu, więc przy posiadaniu dwóch takich spółek zawieszenie jednej nic nie zmienia. Jednak w przypadku składki zdrowotnej, która zawsze opłacana jest z każdego tytułu – odpada jedna składka, czyli zmniejsza się wartość odprowadzanej kwoty.
Odnośnie obowiązków fiskalnych – tutaj mamy pewne udogodnienia, ale niestety nie wszystko da się zostawić w zawieszeniu. W okresie zawieszenia działalności podatnik zwolniony jest z obowiązku wpłacania zaliczek na poczet podatku dochodowego. Spółka komandytowa nie jest jednak tak naprawdę podatnikiem podatku dochodowego, ponieważ podatnikiem są jej wspólnicy, którzy samodzielnie rozliczają się z fiskusem. Zatem to wspólnicy spółki komandytowej w sytuacji zawieszenia jej działalności gospodarczej mogą skorzystać z możliwości niewpłacania zaliczek na poczet podatku, związanych z działalnością spółki komandytowej podlegającej zawieszeniu. Tę możliwość można wprowadzić w życie, gdy nie później niż przed upływem 7 dni od dnia złożenia wniosku o zawieszenie działalności wspólnicy zawiadomią o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
Zawieszenie działalności spółki nie wpływa jednak na obowiązek wspólników składania rocznych zeznań podatkowych uwzględniających przychody (lub ich brak) spółki komandytowej, osiągniętych w danym roku, kiedy działalność spółki była zawieszona. W takim zeznaniu ujmuje się wszelkie uzyskane przez spółkę komandytową przychody (także te osiągnięte w okresie zawieszenia). Wiąże się z tym obowiązek spółki komandytowej do sporządzenia w trakcie zawieszenia działalności formularza PIT-B (informacja o wysokości dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej), celem umożliwienia jego załączenia przez wspólników spółki komandytowej do swoich zeznań podatkowych na formularzach PIT-36 (albo PIT-36L, gdy wspólnik spółki komandytowej rozlicza się na zasadach podatku liniowego). Wszystko to nawet jeśli przychody są równe i nie ma straty (PIT zerowy).
Ponadto zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie zwalnia z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych spółki. W dokumentacji rachunkowej trzeba zapisywać przychody i wydatki powstałe w trakcie zawieszenia. Przy braku jakiejkolwiek działalności księgi te będą miały tylko zerowe pozycje.
Jeśli chodzi o podatek od towarów i usług, to nie ma obowiązku składania deklaracji. Zwłaszcza jeśli spółka będzie faktycznie pusta i nie będzie wykonywać żadnych operacji. Oczywiście, jeśli mamy do czynienia z jakimiś dozwolonymi w trakcie zawieszenia czynnościami, operacjami, muszą one zostać zaksięgowane i VAT musi zostać rozliczony. To może dotyczyć wpływu z faktur wystawionych za usługi wykonane przed zawieszeniem, z umów zawartych przed zawieszeniem.
Aby zawieszenie odniosło taki skutek, jakiego Pan oczekuje, najlepiej doprowadzić do tego, by spółka zawieszana stała się „pusta”, bez składników majątku, bez zleceń. Zlecenia należy wykończyć i nie zaciągać nowych zobowiązań. Oczywiście spółka musi „pozbyć się” pracowników, ponieważ tylko w tej sytuacji może zawiesić działalność. W tym celu, jeśli całą działalność spółki zawieszanej ma przejąć druga należąca do Pana spółka, najlepiej dokonać przeniesienia całego przedsiębiorstwa prowadzonego przez spółkę zawieszaną. Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego (K.c.) – przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej.
Przy przenoszeniu przedsiębiorstwa między przedsiębiorcami (spółkami) przechodzą także pracownicy, zgodnie z przepisami art. 23(1) Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu pracy na innego pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawca odpowiadają solidarnie.
Takie przeniesienie całego przedsiębiorstwa może nastąpić w drodze sprzedaży lub darowizny. To wiąże się oczywiście z pewnymi obowiązkami fiskalnymi (korekty związane z rozliczeniami kosztów itp.), księgowaniem. Jednak na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług – czynność zbycia przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Oczywiście należy pamiętać o wznowieniu działalności po 24 miesiącach. To wznowienie jest konieczne, aby spółka nie została wykreślona z rejestrów. Jednak po nawet najkrótszym okresie wznowienia działalności można ją wielokrotnie zawieszać.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 5 grudnia 2011 r. (sygn. VI SA/Wa 288/11) wskazał, że aby przedsiębiorca mógł skorzystać z prawa do wielokrotnego zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, zważywszy na przewidziany w tym przepisie maksymalny okres tego zawieszenia (24 miesiące), musiałby z jego upływem wznowić tę działalność, nawet na bardzo krótki okres i dopiero wtedy (po tym wznowieniu) znowu ją zawiesić na dowolny, następny okres – jednak mieszczący się w granicach tego przepisu. WSA podkreślił też, że warunkiem wielokrotnego zawieszania działalności gospodarczej jest niedopuszczenie do wykreślenia przedsiębiorcy z ewidencji działalności gospodarczej. A to nastąpi m.in. w przypadku, gdy przedsiębiorca nie zgłosił informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem 24 miesięcy od dnia zgłoszenia informacji o zawieszeniu jej wykonywania.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika