• Autor: Michał Kowalski
Jakie mam możliwości przekazania do Krajowego Rejestru Długów danych osób wchodzących w skład organu Rady Nadzorczej spółki akcyjnej? W skład rady nadzorczej w konkretnym przypadku wchodzi 6 osób. Czy można ich wszystkich dopisać do KRD? To samo pytanie dotyczy wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W tym przypadku jest dwóch wspólników, z czego tylko jeden jest w zarządzie, jest prezesem. Zaznaczam, że pozostałe warunki, czyli umowa, kwoty, terminy itp. są spełnione.
Używa Pan określenia „krajowy rejestr długów”. W Polsce jest to część nazwy firmy: Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej SA – firmy prywatnej. Działa ona jako biuro informacji gospodarczej na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Według tejże ustawy za dłużnika niebędącego konsumentem uznaje się:
„a) osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą zobowiązaną względem wierzyciela w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, jak również osobę fizyczną, która zakończyła wykonywanie działalności gospodarczej, w zakresie zobowiązań względem wierzyciela związanych z zakończoną działalnością gospodarczą,
b) osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej zobowiązaną względem wierzyciela w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym; (…).”
Wierzyciele mogą przekazywać do biura informacje gospodarcze w celu ich ujawnienia, jeżeli zawarli z biurem umowę o udostępnianie informacji gospodarczych.
Ustawa stanowi:
„Art. 2. 1. Przez informacje gospodarcze rozumie się dane dotyczące:
1) podmiotu będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej w zakresie:
a) nazwy albo firmy, b) siedziby i adresu, c) numeru właściwego rejestru wraz z oznaczeniem sądu rejestrowego, d) numeru identyfikacji podatkowej (NIP) lub innego numeru identyfikacyjnego w przypadku osoby zagranicznej, o której mowa w art. 5 pkt 2 lit. b i c ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.), e) numeru identyfikacyjnego w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej, zwanego dalej »numerem REGON«, jeżeli został nadany, f) imion, nazwisk i numeru ewidencyjnego Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, zwanego dalej »numerem PESEL«, lub innego numeru potwierdzającego tożsamość wspólników, osób wchodzących w skład organów zarządzających lub prokurentów, g) imion i nazwisk pełnomocników, o ile zostali ustanowieni, h) głównego przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej;
2) osoby fizycznej w zakresie: a) imion i nazwiska, b) adresu miejsca zamieszkania lub adresu do doręczeń, c) numeru PESEL lub innego numeru potwierdzającego tożsamość, d) serii i numeru dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
3) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie: a) imion i nazwiska, b) numeru PESEL lub innego numeru potwierdzającego tożsamość, c) serii i numeru dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, d) firmy, e) oznaczenia miejsca zamieszkania i adresu do doręczeń lub adresu, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, f) numeru identyfikacji podatkowej (NIP) lub innego numeru identyfikacyjnego w przypadku osoby zagranicznej, o której mowa w art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, g) numeru REGON, jeżeli został nadany, h) numeru właściwej ewidencji wraz z oznaczeniem organu ewidencyjnego lub numeru właściwego rejestru wraz z oznaczeniem sądu rejestrowego w przypadku osoby zagranicznej, o której mowa w art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 2 lipca2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, i) imion i nazwisk pełnomocników, o ile zostali ustanowieni, j) głównego przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej; (…).”
„Art. 15. 1. Wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:
1) zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej;
2) łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika niebędącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 500 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 30 dni;
3) upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
1a. Jeżeli umowa między wierzycielem a dłużnikiem niebędącym konsumentem, z której wynika zobowiązanie dłużnika, przewiduje możliwość wysłania dłużnikowi wezwania do zapłaty w formie elektronicznej na wskazany w umowie adres poczty elektronicznej dłużnika, warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się za spełniony, jeśli upłynął co najmniej miesiąc od wysłania wezwania do zapłaty zgodnie z postanowieniami umowy.
2. W przypadku określonym w ust. 1 wierzyciel może przekazać do biura wyłącznie informacje gospodarcze dotyczące:
1) siebie – określone w art. 2 ust. 1 pkt 1 albo 3;
2) dłużnika niebędącego konsumentem – określone w art. 2 ust. 1 pkt 1 albo 3;
3) wspólników dłużnika będącego spółką osobową – określone w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2 lub 3;
4) akcjonariusza lub wspólnika dłużnika będącego jednoosobową spółką akcyjną lub spółką z ograniczoną odpowiedzialnością – określone w art. 2 ust. 1 pkt 1 albo 3;
5) zobowiązania – określone w art. 2 ust. 1 pkt 4.
3. Jeżeli przekazane informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem dotyczące:
1) wierzyciela – nie zawierają co najmniej danych określonych w art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. a, b i d albo pkt 3 lit. d-f,
2) dłużnika niebędącego konsumentem – nie zawierają co najmniej danych określonych w art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. a, b i d albo pkt 3 lit. d-f,
3) zobowiązania – nie zawierają co najmniej danych określonych w art. 2 ust. 1 pkt 4 lit. a, c, d, f, g oraz j
– biuro zwraca je przekazującemu wierzycielowi w celu uzupełnienia.
4. Biuro nie przyjmuje informacji gospodarczej o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem:
1) przekazanej niezgodnie z ust. 1 lub
2) przekraczającej zakres określony w ust. 2.
5. W przypadku zobowiązań wyrażonych w walucie obcej, spełnienie warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ocenia się na podstawie średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania informacji gospodarczej do biura.”
Zarówno wskazana przez Pana spółka akcyjna, jak i spółka z o.o. to osoby prawne. Osoby prawne działają poprzez swoje organy: wykonawcze/zarządzające w postaci zarządu; nadzorcze w postaci Rad Nadzorczych lub Komisji Rewizyjnych oraz uchwałodawcze w postaci walnego zgromadzenia (spółka akcyjna) lub zgromadzenia wspólników (spółka z o.o.).
Spółka akcyjna ma akcjonariuszy. Spółka z o.o. ma wspólników/udziałowców. Spółki te nie są spółkami jednoosobowymi; nie mają tylko jednego akcjonariusza (akcyjna) lub tylko jednego wspólnika (z o.o.). Obie spółki (akcyjna i z o.o.) mogą być dłużnikami niebędącymi konsumentem.
W sytuacji, gdy to spółka akcyjna ma dług wobec wierzyciela A – to nie mają go członkowie zarządu; nie mają go członkowie jej rady nadzorczej ani jej akcjonariusze. Te organy spółki, ich członkowie, a także akcjonariusze nie są dłużnikami wobec wierzyciela A.
W sytuacji, gdy to spółka z o.o. ma dług wobec wierzyciela B – to nie mają go członkowie zarządu; nie mają go członkowie jej rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej ani jej wspólnicy. Te organy spółki, ich członkowie a także wspólnicy nie są dłużnikami wobec wierzyciela B.
W świetle art. 15 ust. 2 pkt 2 wierzyciel A może przekazać do biura informacji gospodarczej informacje o dłużniku, który nie jest konsumentem, a jest spółką akcyjną (podmiotem będącym osobą prawną) w zakresie:
a) nazwy albo firmy,
b) siedziby i adresu,
c) numeru właściwego rejestru wraz z oznaczeniem sądu rejestrowego,
d) numeru identyfikacji podatkowej (NIP) lub innego numeru identyfikacyjnego w przypadku osoby zagranicznej, o której mowa w art. 5 pkt 2 lit. b i c ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.1)),
e) numeru identyfikacyjnego w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej, zwanego dalej „numerem REGON”, jeżeli został nadany,
f) imion, nazwisk i numeru ewidencyjnego Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, zwanego dalej „numerem PESEL”, lub innego numeru potwierdzającego tożsamość wspólników, osób wchodzących w skład organów zarządzających lub prokurentów,
g) imion i nazwisk pełnomocników, o ile zostali ustanowieni,
h) głównego przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej.
Zakres przekazywanych przez wierzyciela informacji o dłużniku jest katalogiem zamkniętym. Nie ma możliwości zgodnego z prawem przekazania do biura informacji gospodarczej innych informacji. Stosownie bowiem do art. 15 ust. 4 biuro informacji gospodarczej nie przyjmuje informacji gospodarczej o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem, które przekazane zostały niezgodnie z warunkami wstępnymi ( art. 15. ust. 1) lub przekraczają zakres określony w art. 15 ust. 2 (w części dotyczącej określonego w nim dłużnika).
Analiza zapisów art. 15 pozwala na wniosek, że w zakresie informacji, jakie mogą być przekazane do biura informacji gospodarczej, nie są wskazane informacje o:
W przypadku przekazania do biura informacji gospodarczej informacji wykraczających poza dopuszczalny prawem zakres – biuro informacji gospodarczej nie przyjmuje tych informacji. Nie ma także obowiązku ich przyjęcia. Nie ma prawa do ich gromadzenia, przetwarzania oraz udostępniania.
W praktyce zdarza się, że w spółce akcyjnej jest tylko jeden akcjonariusz; a w spółce z o.o. jest tylko jeden wspólnik. Spółki takie nazywane są spółkami jednoosobowymi.
W świetle art. 15 ust. 2 pkt t wierzyciel A może przekazać do biura informacji gospodarczej informacje o jedynym akcjonariuszu spółki akcyjnej jednoosobowej lub jedynym wspólniku jednoosobowej spółki z o.o. (dłużnika będącego osobą prawną). Nie są to jednak informacje dowolne, a jedynie te określone w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2 lub 3 ustawy (co jest zależne czy jedynym akcjonariuszem jest osoba fizyczna prowadząca działalność, czy osoba prawna).
Reasumując, w świetle powszechnie obowiązujących przepisów (cytowana ustawa):
Możliwość samego przekazania takich informacji wynika z faktu, że w praktyce nikt nie jest w stanie zabronić wierzycielowi sporządzenia takich informacji oraz podjęcia działań celem ich faktycznego przekazania do biura informacji gospodarczej. Ale, jak wskazano, spotka się to z odmową ich przyjęcia przez biuro informacji gospodarczej.
Wierzyciel powinien zdawać sobie sprawę, że podejmując takie kroki, naraża się na odpowiedzialność karną oraz cywilną, albowiem przekazuje informacje o osobach fizycznych będących konsumentami niebędącymi wobec niego dłużnikami.
Dojdzie więc do rozpowszechniania w sposób nieuprawniony informacji niestanowiących informacji gospodarczej (wykraczających poza zakres wskazany ustawą).
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Michał Kowalski
Radca prawny, ukończył aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Kielcach. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie oświatowym, prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Prowadzi własną kancelarię, a w zakresie swojej praktyki zawodowej świadczy usługi w szczególności dla nauczycieli i szkół, ale także dla innych grup pracowników i pracodawców. Z powodzeniem udziela pomocy prawnej w systemie elektronicznym.
Autor licznych publikacji z zakresu prawa oświatowego. Prowadzi również szkolenia dla nauczycieli i pracowników.
Zapytaj prawnika
