• Data: 2022-09-23 • Autor: Marcin Sądej
Mam pytanie odnośnie spółki komandytowej i składek ZUS. Spółka stała się płatnikiem CIT od maja tamtego roku. Ale od 4 lat ma jeszcze niewypłacone zyski, które przypadały na wspólnika proporcjonalnie według udziałów. Jak wiadomo, podatek był wtedy płacony na poziomie wspólników PIT, a nie spółki. Czy spółka może zaliczyć składki ZUS płacone za wspólników od maja tamtego roku jako zaliczkę na poczet wypłaty niewypłaconego zysku za poprzednie lata, kiedy nie była jeszcze podatnikiem CIT?
Z dniem 1 stycznia 2021 r., w wyniku nowelizacji przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (…), w systemie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i podatkiem dochodowym od osób prawnych zmienił się status podatkowy spółek komandytowych.
Na gruncie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2021 r. spółki komandytowe przestały być transparentne podatkowo. Uzyskały status spółki, o której mowa w art. 5a pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w lit. c tego przepisu dodano spółkę komandytową mającą siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej). W konsekwencji wypłaty zysków z tego rodzaju spółek stanowią przychody ze źródła kapitały pieniężne jako przychody z udziału w zyskach osób prawnych (art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy).
Przychody te podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Podatek ten jest pobierany przez spółkę komandytową jako płatnika (art. 41 ust. 4 i ust. 4e ustawy).
Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów (dochodów) komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej (jako spółki, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c ustawy):
pobiera się bez pomniejszania przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30a ust. 6 ustawy);
pomniejsza się o kwotę odpowiadającą iloczynowi procentowego udziału komplementariusza w zysku tej spółki i podatku należnego od dochodu tej spółki, obliczonego zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za rok podatkowy, z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany (art. 30a ust. 6-6a ustawy).
Ustawodawca nie wprowadził natomiast możliwości odliczania od zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy, składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Jest to związane z pasywnym charakterem przychodów z udziału w zyskach osób prawnych.
Z uwagi na istotny charakter zmian wprowadzonych w systemie opodatkowania spółek komandytowych i ich wspólników, ustawodawca przewidział przepisy o charakterze przejściowym. I tak:
spółki komandytowe mogły podjąć decyzję, że chcą stać się „spółkami” nie od 1 stycznia, ale od 1 maja 2021 r. (…),
ustawa nowelizująca wprowadziła szczególne regulacje dotyczące rozliczeń wspólników tych spółek.
I tak, zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy nowelizującej, do dochodów wspólników spółki komandytowej uzyskanych z udziału w zyskach takiej spółki, osiągniętych przez taką spółkę przed dniem, w którym taka spółka stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, stosuje się przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem, w którym taka spółka stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
Oznacza to, że jeśli spółka komandytowa osiągnęła zyski przed dniem, w którym stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, to przysporzenia wspólników tej spółki z udziału w tych zyskach są rozliczane podatkowo na zasadach, jakie obowiązywały przed 1 stycznia 2021 r.
Przepisy przejściowe nie zawierają regulacji, które pozwalałyby wspólnikom spółek komandytowych na odliczanie od dochodu z udziału w zyskach tych spółek osiągniętych w okresie, kiedy spółki były już podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.
W szczególności przepisem takim nie jest art. 13 ust. 4 ustawy nowelizującej. Zgodnie z tym przepisem: „Podatnicy będący wspólnikami spółki komandytowej lub spółki jawnej, którzy przed dniem, w którym spółka taka stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, dokonywali na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1 lub art. 2 (tj. ustawy o PDOF lub ustawy o PDOP - przyp. red.) odliczeń od podstawy opodatkowania, zachowują prawo do tych odliczeń na zasadach przewidzianych w tych przepisach, w brzmieniu obowiązującym w dniu poprzedzającym dzień, w którym spółka komandytowa lub spółka jawna stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych”.
Przepis ten dotyczy kontynuacji odliczeń, które podatnicy rozpoczęli przed zmianą statusu podatkowego spółek komandytowych, ale nie zrealizowali całości przysługującego im uprawnienia. Celem przepisu jest realizacja zasady zachowania praw nabytych (zachowania powstałego już konkretnego prawa do odliczeń).
W przypadku zapłaty składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych każda zapłata składki jest odrębnym zdarzeniem, które jest rozpatrywane w kontekście powstania prawa do odliczenia. W odniesieniu do składek, które Wnioskodawca będzie płacić w okresie, kiedy spółka komandytowa będzie już podatnikiem podatku dochodowego, nie można mówić o problemie realizowania praw, które wnioskodawca nabył w czasie, kiedy spółka była transparentna podatkowo.
Celem art. 13 ust. 4 ustawy nowelizującej nie jest zachowanie prawa do uwzględniania przez część wspólników spółek komandytowych (tych spośród nich, którzy stali się wspólnikami zanim spółki uzyskały status podatników) uprawnienia do rozliczania płaconych składek na ubezpieczenia społeczne z dochodami z udziału w zyskach spółek komandytowych – w okresie kiedy spółki te będą już miały status podatników podatku dochodowego od osób prawnych. Gdyby ustawodawca chciał stworzyć taki wyjątek od zasad:
opodatkowania przychodów (dochodów) z kapitałów pieniężnych;
odliczania składek na ubezpieczenia społeczne od przychodów z określonych rodzajów źródeł przychodów,
– wprowadziłby taką bezpośrednią regulację do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych albo do ustawy nowelizującej.
Pomimo iż spółki komandytowe są podatnikami CIT, wspólnicy są uznawani za osoby prowadzące działalność gospodarczą. To oznacza, że osoby takie są zobowiązane do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na ubezpieczenia zdrowotne. Składki obciążają wspólników, a nie spółkę (spółka nie pełni funkcji płatnika).
W konsekwencji jeżeli spółka komandytowa reguluje zobowiązania wspólnika z tytułu składek to po ich stronie powstaje przychód podatkowy. Możliwe jest, że wspólnicy postanowią, iż wypłata jest formą zaliczki na poczet udziału w zysku.
W konsekwencji moim zdaniem prawidłowe jest potraktowanie opłacanie składek jako zaliczek na poczet udziału w zysku.
Przy czym zaliczka jest wypłacana na poczet przyszłego zysku. W rezultacie jeżeli mówimy o niewypłaconym zysku z lat ubiegłych, to raczej nie możemy w tym przypadku mówić o zaliczkach, lecz o wypłacie zaległego zysku.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika
