• Autor: Katarzyna Nosal
Spółka akcyjna posiada kilka miejsc prowadzenia działalności na terenie kraju poza siedzibą spółki, skąd prowadzi sprzedaż towarów. Umownie nazwała te miejsca oddziałami. Oddziały nie są zarejestrowane w KRS – nie posiadają samodzielności finansowej. Są co prawda wyodrębnione organizacyjnie, zarządzane przez dyrektorów oddziałów podlegających bezpośrednio pod zarząd spółki, jednak nie mają samodzielności finansowej, nie posiadają żadnego majątku, a kluczowe decyzje podejmowane są przez zarząd spółki. Czy w takiej sytuacji używanie nazwy oddział jest dopuszczalne i nie przyniesie negatywnych konsekwencji dla spółki?
Definicja oddziału przedsiębiorcy znajduje się w ustawie z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (j.t. Dz. U. z 2016 r., poz. 1829 z późn. zm.). Z definicji tej wynika, że oddział w rozumieniu tej ustawy jest wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie częścią działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Do tak rozumianego oddziału stosuje się przepisy o oddziałach, które zostały ustalone w tej ustawie właśnie. Tak skonstruowany oddział musi zachować wszystkie wymogi formalne, jakie ustawy wiążą z jego wyodrębnieniem: zgłoszenie do KRS, nadane NIP. W mojej ocenie jednak zapis tej ustawy nie oznacza, że nazwa oddział jest zastrzeżona tylko do takich jednostek. Zapis ten oznacza jedynie, że na potrzeby tej ustawy wyodrębniona i samodzielna jednostka (część działalności) organizacyjna przedsiębiorcy nazywana jest oddziałem.
Zobacz też: Działalność uciążliwa definicja
Żaden z obowiązujących przepisów nie wskazuje, by konieczne było zgłaszanie jednostek niesamodzielnych wobec zakładu macierzystego. Zwłaszcza w sytuacji, gdy nie prowadzi taka jednostka (właściwie punkt) odrębnej księgowości, nie jest pracodawcą. Jest to faktycznie jedynie kolejne miejsce prowadzenia działalności tego samego przedsiębiorcy. Zastosowanie jednak nazwy „oddział” dla tego odrębnego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej może być kłopotliwe. Może się bowiem zdarzyć, że nie znając struktury przedsiębiorcy, organy państwowe zechcą dokonać kontroli finansów oddziału. Rodzi to jedynie uciążliwość związaną z koniecznością tłumaczenia się urzędom, narażania na niewłaściwą interpretację sytuacji.
Fakt, iż nie nazwa a struktura liczy się w ocenie zachowania wszelkich formalności przez przedsiębiorcę wynika z wielu wyroków sądów administracyjnych i interpretacji podatkowych. W jednej z interpretacji podatkowych Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, że spółka jawna, która prowadzi działalność w kilku różnych miejscach, rozliczać się będzie w jednym urzędzie a jedynie winna zaktualizować zgłoszenie rejestracyjne, gdzie poda te wszystkie miejsca. W tej sytuacji oddział był wyodrębniony, ale niesamodzielny [Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 grudnia 2014 r. Nr IBPP1/443-894/14/MG].
W mojej ocenie opisana sytuacja nie powinna rodzić problemów, poza niezrozumieniem ze strony urzędów. Może warto rozważyć zamianę „oddziału” na „punkt”?
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
