• Autor: Hanna Żurowska
Co przepisy mówią o wynagrodzeniu wspólników za wykonywaną pracę w spółce jawnej? Wiadomo, że wchodzi w rachubę pobieranie zaliczek na poczet zysku. Jednak w przypadku gdy spółka nie przynosi zysku lub zysk jest znikomy, w jaki sposób wspólnicy mogą pobierać wynagrodzenie? Czy istnieje coś takiego jak pensja dla wspólnika w spółce jawnej?
Odpowiadając na pytanie zacznę od zacytowania art. 29 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, który mówi, iż:
„§ 1. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę.
§ 2. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki.
§ 3. Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich”.
Reprezentacja polega na dokonywaniu czynności prawnych wobec innych uczestników rynku. Natomiast prowadzenie spraw firmy to przed wszystkim czynności związane z działalnością wewnętrzną spółki jak: podejmowanie decyzji , prowadzanie negocjacji, działania marketingowe, których celem jest rozwój działalności spółki.
Zobacz też: Spółka cywilna wynagrodzenie wspólników
Za wszystkie wymienione wyżej czynności wspólnik co do zasady otrzymuje nie wynagrodzenie ale udział w zysku spółki.
Mówi o tym art. 46 Kodeksu spółek handlowych: „za prowadzenie spraw spółki wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia”.
Zatem wspólnik nie powinien pobierać wynagrodzenia za podejmowanie czynności z tego zakresu, chyba że postanowienia umowy spółki zawierają w tym przedmiocie odrębne postanowienia (M. Rodzynkiewicz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2009, uwaga 1 do art. 46 k.s.h. oraz A.J. Witosz, Prowadzenie…, s. 115). Przyjęcie zasad odmiennych jest więc możliwe, ale wyłącznie na podstawie wyraźnych postanowień umowy spółki, dopuszczających pobieranie przez wspólników wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki.
Oznacza to, że wspólnicy mogą przyznać odmienne i bardziej korzystne warunki wynagradzania dla wspólnika, czy wspólników, którzy w sposób znaczący przyczyniają się do korzystnych wyników gospodarczych firmy. Można to uczynić zarówno w samych postanowieniach umowy spółki lub w stosownej uchwale wszystkich wspólników.
Ponadto dopuszczalne jest zawieranie umów, czy to w formie umowy o pracę, umowy o świadczenie usług, czy kontraktu menedżerskiego itp., jeśli tylko obejmują one czynności niezwiązane z prowadzeniem spraw spółki (wyrok SN z 12 czerwca 2013 r., II CSK 632/12, LEX nr 1353432).
Przykładowo takie umowy mogą dotyczyć zatrudnienia wspólnika na stanowisku kierowcy, konserwatora albo specjalisty ds. HR, jeżeli sama spółka nie świadczy tego typu usług.
Czyli musi być spełniony warunek rozdzielenia przedmiotu działalności spółki od świadczonej przez wspólnika pracy w ramach zawartej umowy.
O podziale zysku mówi art. 51:
„§ 1. Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.
§ 2. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach.
§ 3. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach.”
Reasumując, udział w zyskach spółki jest równy dla wszystkich wspólników.
Natomiast wspólnicy mogą w umowie spółki lub na podstawie podjętej uchwały ustalić prawo do pobierania wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki lub też podpisać umowę ze wspólnikiem, której przedmiotem będzie inny zakres niż zakres przedmiotu działalności spółki.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Hanna Żurowska
Radca prawny od 1994 r., mediator, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego i nowych technologii. Zajmuje się sporządzaniem regulaminów sprzedaży przez internet, polityk prywatności oraz umów z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego. Udziela także porad prawnych z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, prawa pracy oraz prawa handlowego i gospodarczego, jak również windykacji należności. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika