• Autor: Katarzyna Nosal
Wraz ze wspólnikiem mamy spółkę z. o.o., którą chcemy rozwiązać. Spółka nie posiada NIP, REGON, nie jest w rejestrze VAT i nie rozpoczęła działalności. Oboje współwłaściciele zgadzamy się na to, aby tę spółkę rozwiązać. Jaki jest najszybszy i najlepszy sposób rozwiązania takiej spółki?
Właściwie w tym przypadku wszystko zależy od etapu, na jakim zakończyła się działalność spółki i jej wspólników. Zgodnie z art. 161 § 1 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.): „Z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji.”. To właśnie na tym etapie nie ma jeszcze NIP-u, Regonu i innych zgłoszeń. Taka spółka nie jest też wpisana do KRS. Jednak posiada już swoje organy i może podejmować pewne działania, głównie zmierzające do rejestracji.
Jeśli z taką sytuacją mamy do czynienia w opisanej sprawie, wówczas należy odwołać się do art. 169 K.s.h., który stanowi, że jeżeli zawiązanie spółki nie zostało zgłoszone do sądu rejestrowego w terminie sześciu miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki albo jeżeli postanowienie sądu odmawiające zarejestrowania stało się prawomocne, umowa spółki ulega rozwiązaniu. Przy czym w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, termin na zgłoszenie wynosi 7 dni. Jeżeli spółki nie zgłoszono do sądu rejestrowego w terminie określonym wyżej albo postanowienie sądu odmawiające rejestracji stało się prawomocne, a spółka w organizacji nie jest w stanie dokonać niezwłocznie zwrotu wszystkich wniesionych wkładów lub pokryć w pełni wierzytelności osób trzecich, zarząd dokona likwidacji. Jeżeli spółka w organizacji nie ma zarządu, zgromadzenie wspólników albo sąd rejestrowy ustanawia likwidatora albo likwidatorów.
Powyższe oznacza, że jeśli spółka nie ma długów i jest w stanie zwrócić wkłady albo wkłady te nie są przedmiotem sporu, wystarczy dokonać stosownych rozliczeń. Rozwiązanie spółki z o.o. w organizacji następuje z chwilą zatwierdzenia przez zgromadzenie wspólników sprawozdania likwidacyjnego, gdy likwidacja jest przeprowadzana, a w przypadku niezwłocznego rozliczenia – z chwilą ostatniej wypłaty lub decyzji o zaspokojeniu lub zabezpieczeniu (wyrok WSA w Krakowie z 10.3.2016 r., III SA/Kr 836/15, Legalis).
Jeśli jednak spółka, której dotyczy pytanie, została zarejestrowana w KRS i posiada osobowość prawną, należy dokonać dodatkowych czynności. W pierwszej kolejności należy podjąć uchwałę wspólników o rozwiązaniu spółki zgodnie z regułami ustalonymi w statucie (kwestia zwołania zgromadzenia, ważności głosów, quorum, liczenie większości). Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Proces likwidacji jest czasochłonny i nie może, w przypadku spółek kapitałowych, zostać pominięty. Zatem nawet gdy majątek spółki równy jest zero i nie ma żadnych wierzycieli, należy dokonać wszystkich niżej opisanych formalnych czynności i zachować odpowiednie terminy. W uchwale Sądu Najwyższego z 18.01.1994 r. (III CZP 178/93, Legalis) wskazano, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która nie rozpoczęła prowadzenia swojego przedsiębiorstwa ani nie zaciągała zobowiązań, może być wykreślona z rejestru handlowego dopiero po przeprowadzeniu likwidacji.
Aby przeprowadzić likwidację spółki warto w uchwale wskazać, że likwidatorami są członkowie zarządu. To najprostsza wersja. Rozpoczęcie likwidacji należy zgłosić do sądu rejestrowego. Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych likwidatorzy zobowiązani są do szeregu czynności. Przede wszystkim do sądu rejestrowego należy zgłosić: otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki. Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia. Likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia. Ogłoszenie następuje w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Likwidatorzy sporządzają bilans otwarcia likwidacji i składają go zgromadzeniu wspólników do zatwierdzenia. Likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki.
Ostatnią czynnością w postępowaniu likwidacyjnym jest podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Nie może on nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.
Po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli (sprawozdanie likwidacyjne) i po zakończeniu likwidacji, likwidatorzy powinni ogłosić w siedzibie spółki to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu, z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestru.
Istnieje jeszcze jeden sposób, aczkolwiek możliwe jest, że sąd odmówi Państwu skorzystania z tej opcji z uwagi na brak przesłanek. Zgodnie z art. 25a ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym – sąd rejestrowy wszczyna z urzędu postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do Rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w przypadku gdy:
Aby skorzystać z tej opcji należałoby dokonać „samodonosu”, tj. poinformować sąd, że spółka nie podjęła działalności, nie posiada stosownych zgłoszeń i, jak rozumiem, nie składała sprawozdań finansowych. Wówczas sąd powinien dokonać stosownych wezwań, a następnie – wobec braku reakcji wspólników – dokonać wykreślenia.
Niestety, innych, prostszych sposobów zakończenia działalności spółek kapitałowych nie ma.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika