• Autor: Katarzyna Siwiec
Kilka lat temu żona razem ze mną założyła fundację, którą teraz chcielibyśmy formalnie zlikwidować, zamknąć. Fundacja nie prowadziła działalności finansowej i nie była na liście organizacji pożytku publicznego. Nie ma za sobą żadnych zaszłości typu długi lub niezrealizowane umowy. Co roku były składane sprawozdania z niezbyt energicznej działalności. Pomimo to zamknięcie, likwidacja fundacji to od strony formalnej przedsięwzięcie, którego chyba nie doceniliśmy. Nie wiemy, jak prosto i skutecznie zamknąć, zlikwidować fundację. Proszę o informacje jak to zrobić.
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 roku o fundacjach zawiera rozwiązania dotyczące likwidacji fundacji w art. 15. Przytoczę Panu z treści przepisu to co istotne, otóż:
„1. W razie osiągnięcia celu, dla którego fundacja była ustanowiona, lub w razie wyczerpania środków finansowych i majątku fundacji, fundacja podlega likwidacji w sposób wskazany w statucie.
2. Jeżeli statut nie przewiduje likwidacji fundacji lub jego postanowienia w tym przedmiocie nie są wykonywane, w wypadkach wymienionych w ust. 1 organ, o którym mowa w art. 13, zwraca się do sądu o likwidację fundacji.
3. W wypadkach innych niż przewidziane w ust. 1 likwidacja fundacji może nastąpić tylko na mocy przepisu ustawy”.
Sąd Najwyższy w uchwale z 7.07.1993 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 88/93 wyjaśnił, iż przyczyny likwidacji fundacji są określone w art. 15 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach w sposób wyczerpujący.
Zobacz też: Wykreślenie stowarzyszenia z KRS bez likwidacji
Aby zatem zlikwidować fundację, trzeba wykazać, iż został zrealizowany cel – co zwykle zdarza się rzadko, bo cele te są raczej określane jako cele ciągłe, typu wspieranie przedsiębiorczości. W Pana przypadku można by uznać, że środki finansowe i majątek fundacji uległy wyczerpaniu (tak sobie to wyobrażam) i na tej podstawie spróbować zlikwidować fundację. W nauce prawa podkreśla się, iż likwidacja może nastąpić nie tylko w razie całkowitego wyczerpania środków finansowych i majątku, ale również w wypadku tak znacznego ich zmniejszenia, że nie jest możliwe w sposób ciągły i trwały realizowanie celów fundacji. W literaturze przedmiotu podnosi się, że ustawa stanowi o „wyczerpaniu”, a nie o „całkowitym wyczerpaniu środków finansowych i majątku fundacji” (tak m.in. H. Cioch, J. Strzępka, B. Sagan).
Jeżeli działa Pan wraz z małżonką w fundacji X, to § 20 statutu mówi, że decyzję o likwidacji podejmuje zarząd w drodze jednomyślnej uchwały, która w celu wywołania skutków prawnych wymaga zatwierdzenia przez fundatora. W przygotowaniu takiej uchwały oczywiście możemy pomóc.
Decyzja właściwego organu fundacji o likwidacji fundacji nie powoduje utraty przez nią osobowości prawnej, lecz stanowi przesłankę wszczęcia postępowania likwidacyjnego (tak postanowienie Sądu Najwyższego w sprawie I CKN 416/98). Dlatego też trzeba będzie przeprowadzić postępowanie likwidacyjne. Likwidator wskazany w uchwale, o której wspomniałam wyżej (lub odrębnej), musi złożyć wniosek o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego informacji o otwarciu likwidacji, danych o osobie likwidatora wraz ze sposobem reprezentacji – w przygotowaniu wniosku także mogę pomóc, sporządza się go na stosownych drukach KRS.
Po otwarciu formalnym likwidacji trzeba przeprowadzić czynności przewidziane ustawą o rachunkowości sprowadzające się do sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień likwidacji czyli dzień uchwały. To będzie trzeba wykonać przy pomocy księgowego, więc tu niestety swojej pomocy nie możemy zaoferować.
Teoretycznie w ramach likwidacji fundacji trzeba ustalić wierzycieli i dłużników, spróbować wyegzekwować długi i spłacić ewentualne należności. Jeżeli zobowiązań nie ma, w zasadzie upraszcza to postępowanie, ale jeżeli jest Pan np. związany umową najmu, trzeba będzie ją rozwiązać. Czy ma Pan wiążące umowy z kontrahentami? Należałoby doprowadzić w drodze wypowiedzeń czy porozumienia stron do ich wygaśnięcia. Jednym słowem trzeba będzie zakończyć sprawy w trakcie. W tym zakresie też jeżeli będzie potrzebne wsparcie prawne możemy pomóc.
Po przeprowadzeniu działań likwidacyjnych likwidator (zakładam, że likwidatorami będą dotychczasowi członkowie zarządu fundacji) sporządza sprawozdanie z likwidacji, obejmujące sprawozdanie finansowe na dzień jej zakończenia i składa do Krajowego Rejestru Sądowego wniosek o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego. Z chwilą wykreślenia z KRS fundacja kończy swój byt. Oczywiście możemy pomóc w wypełnieniu stosownych formularzy do sądu.
Jeżeli zdecyduje się Pan na naszą pomoc w przygotowywaniu dokumentów potrzebnych do likwidacji fundacji, prosimy o kontakt. Na pewno będziemy potrzebowali potwierdzenia, czy o tę fundację chodzi, którą znalazłam za pomocą wyszukiwarki, podania numeru, pod którym jest wpisana fundacja do KRS, i szczegółowych informacji o fundacji, jej działalności, składnikach majątkowych, wiążących umowach itd.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
Zapytaj prawnika
