Jak legalnie wypłacić wynagrodzenie w spółce dotowanej przez gminę?

Dotacje na klub dziecięcy

W pierwszej kolejności wskazuję, że dotację, jaką Pani otrzymuje, reguluje art. 60 ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3. Jednostki samorządu terytorialnego oraz instytucje publiczne prowadzące żłobek lub klub dziecięcy lub zatrudniające dziennych opiekunów oraz osoby prowadzące działalność dziennych opiekunów na własny rachunek mogą otrzymać na dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym albo przez dziennego opiekuna dotację celową z budżetu gminy. Przepis wyraźnie więc wskazuje, iż dotacja przysługuje na każde dziecko objęte opieką żłobka lub klubu dziecięcego oraz dziennego opiekuna.

Zgodnie z ust. 2 komentowanego artykułu „wysokość i zasady ustalania oraz rozliczania przedmiotowej dotacji celowej, w tym kategorie dzieci, na które przyznawana jest dotacja, określa rada gminy w drodze uchwały”.

Zgodnie z powyższym zadaniem uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest określenie wysokości należnej dotacji oraz zasad jej ustalania. Wysokość dotacji celowej może zostać określona przez wskazanie konkretnej kwoty, procentu określonego wskaźnika lub innego algorytmu jej ustalania. W każdym przypadku regulacja ta musi być precyzyjna, jasna i zrozumiała.

Zgodnie z uchwałą RIO w Katowicach z 28.5.2020 r. (233/XII/2020) konsekwencją ograniczenia treści uchwały rady gminy wyłącznie do regulacji kwestii z art. 60 ust. 2 ustawy jest to, że pozostałe treści stosunków prawnych między gminą i beneficjentami dotacji celowej nie są już uściślane w drodze stanowienia prawa przez radę gminy. Ulegają natomiast konkretyzacji w indywidualnych umowach o dotację celową jako umowach z art. 250 ustawy o finansach publicznych zawartych z uwzględnieniem art. 60 ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3, wydanej w granicach upoważnienia ustawowego.

Uchwała powinna wskazywać zasady ustalania dotacji, a zatem normy postępowania w sprawie jej przyznania. W szczególności więc uchwała powinna określać dane, które powinien zawierać wniosek o przyznanie dotacji; termin składania wniosków; okres, na który dotacja jest przyznawana, oraz termin jej przekazywania podmiotom prowadzącym żłobki lub kluby dziecięce oraz dziennym opiekunom, a także powinna wskazywać zasady rozliczania dotacji. Oznacza to w szczególności, że rada gminy powinna określić sposób przekazywania dotacji podmiotom prowadzącym żłobki, kluby dziecięce i dziennym opiekunom, a zatem np. tryb wypłacania środków objętych dotacją wraz ze wskazaniem terminów jego dokonania.

Dotacje celowe

Finalnie co do kwestii dotacji celowej.

Każdy kwalifikowany wydatek musi stanowić przejaw realizowania przez dotowany podmiot funkcji opiekuńczych, wychowawczych i edukacyjnych, nie może stanowić kosztu związanego z ogólną działalnością podmiotu, która nie podlegała dotacji celowej.

Wydatek kwalifikowany musi w sposób bezpośredni być związany z pobytem dziecka w żłobku oraz trafiać sposób bezpośredni do beneficjenta dotacji, jakim – zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 mają być dzieci objęte opieką w żłobku – stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego Wyrok z dnia 29 maja 2020 r., sygn. akt I GSK 1762/19.

Mając to na względzie, stwierdzić należy, że dotacja musi być wydatkowana przeznaczeniem w rozumieniu art. 252 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych. Dodatkowo, w ślad za treścią przepisu, podmioty, o których mowa w art. 8 ust. 1, prowadzące żłobek lub klub dziecięcy, lub zatrudniające dziennych opiekunów mogą otrzymać na każde dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym, lub przez dziennego opiekuna dotację celową z budżetu gminy.

Z przepisu tego wprost wynika, że dotacja przyznawana określonym w ustawie podmiotom z tytułu sprawowania opieki nad dziećmi (do trzech lat) jest dotacją celową. Ma to kluczowe znaczenie dla oceny kwalifikowalności wydatku.

Dotacja celowa, w odróżnieniu od dotacji podmiotowej, służy bowiem dofinansowaniu realizacji określonego zadania publicznego przekazanego jej beneficjentowi (art. 127 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych), nie zaś współfinansowaniu działalności podmiotu realizującego te zadania, co jest typowe dla dotacji podmiotowej. Zgodnie z art. 220 ustawy o finansach publicznych dotacja celowa to forma wydatków budżetowych stanowiących pomoc finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego lub przekazywanych innym podmiotom z przeznaczeniem na sfinansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych związanych z działalnością danej jednostki samorządu terytorialnego.

Są to zadania określone w art. 10 ustawy o opiece, zgodnie z którym „do zadań żłobka i klubu dziecięcego należy w szczególności:

1) zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych;

2) zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, przez prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka;

3) prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka”.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że już samo brzmienie art. 60 ust. 1 ustawy o opiece wskazuje na rodzaj wydatków, jakie mogą być finansowane z dotacji. Niewątpliwie wiązać się one muszą bezpośrednio z dzieckiem objętym opieką, na co wskazuje sformułowanie „mogą otrzymać na każde dziecko (…) dotację celową z budżetu gminy”.

Przepis precyzuje rodzaj wydatków, a ustawodawca nie upoważnił gminy do określenia rodzaju wydatków, sam je charakteryzując w ustawie. Przepis ten nie przewiduje możliwości przekazania dotacji np. na działalność żłobka i klubu dziecięcego. W zestawieniu jednak z charakterem dotacji celowej opisanym powyżej oraz z katalogiem zadań zawartym w art. 10 ustawy o opiece, należy zdecydowanie podkreślić ścisły związek dotacji z opieką nad dziećmi.

Wynagrodzenie dla dyrektora

Taki związek nie istnieje w przypadku wynagrodzenia, z tytułu bycia członkiem zarządu spółki będącej podmiotem prowadzącym żłobek oraz wypłaty dywidendy. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 maja 2020 r., sygn. akt I GSK 1762/19, wskazał, że fakt, iż ustawodawca zdecydował, że podmiotom prowadzącym żłobki niepubliczne i uzyskującym z tego tytułu zyski przyznawane są dotacje celowe, a nie podmiotowe, ma swoje podłoże aksjologiczne.

Dotacje te mają bowiem przeznaczenie nie na ogólną działalność takiego podmiotu, a jedynie na ściśle scharakteryzowane zadania, które podmioty te wykonują w oparciu o art. 10 ustawy o opiece. Dotacja celowa znajduje więc swoje uzasadnienie funkcjonalne jedynie, gdy zostanie przeznaczona na dziecko”, czyli gdy jest bezpośrednio związana z pobytem dziecka w żłobku.

Marginalnie zaznaczam, że sam „właściciel” żłobka i jego wynagrodzenie nie może być finansowane z dotacji. Z dotacji można jednak finansować wynagrodzenie dyrektora (nawet jeśli jest też właścicielem). I to jest jedyne legalne rozwiązanie poruszonej w Pani pytaniu kwestii.

Wynagrodzenia dokumentuje się w formie listy płac (może być osobna lista płac dla dyrektora), z której wynikać będzie wysokość wynagrodzenia. Ponadto powinno być również udokumentowane przekazywanie tego wynagrodzenia dyrektorowi żłobka. Wówczas potwierdzeniem tej czynności będzie dowód przelewu wynagrodzenia dyrektora na jego konto (inne niż to na które wpływa dotacja).

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.