• Autor: Tomasz Krupiński
Co muszę zrobić, aby zostać wykreślonym z KRS, gdzie widnieję jako wiceprezes i członek zarządu? Oprócz mnie w zarządzie jest jeszcze jedna osoba, która jednocześnie pełni stanowisko prezesa zarządu. Czy mam samodzielnie złożyć rezygnację na ręce prezesa zarządu i to wystarczy? Czy również mam złożyć wniosek o wykreślenie z KRS?
Akt złożenia przez piastuna spółki kapitałowej rezygnacji z zajmowanego stanowiska (członka organu zarządzającego albo nadzorczego czy też kontrolnego) stanowi jednostronne oświadczenie woli tego piastuna mające adresata, którym jest ta spółka (oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, czyli spółce, w której piastun pełni swój mandat). Chodzi zatem o oświadczenie woli, o którym jest mowa w art. 61 Kodeksu cywilnego. Skoro zaś tak, to z mocy powołanego przepisu Kodeksu cywilnego (art. 61 § 1) uważać należy, że jednostronne oświadczenie woli piastuna spółki kapitałowej stanowiące rezygnację z zajmowanego stanowiska w organie spółki jest złożone spółce kapitałowej (adresatowi tego oświadczenia) z chwilą, gdy doszło do wiadomości spółki w taki sposób, że mogła się ona zapoznać z treścią oświadczenia woli o rezygnacji.
W świetle powyższego nie powinno budzić wątpliwości, że doręczenie pisma zawierającego oświadczenie woli o rezygnacji ze stanowiska w zarządzie spółki kapitałowej na adres siedziby spółki spełnia wymóg umożliwienia dowolnemu (pojedynczemu) członkowi zarządu albo prokurentowi zapoznania się z treścią tego oświadczenia (zob. art. 205 § 2 Kodeksu spółek handlowych), chyba że z okoliczności sprawy wynika, iż siedziba zarządu i siedziba spółki nie są tożsame – wówczas doręczenia dokonać należy do siedziby zarządu. Zaprezentowany wyżej pogląd uznać można za zasadniczo zbieżny ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu wyroku z 21 stycznia 2010 r. (sygn. akt II UK 157/2009, Lexis.pl nr 2441192): „Oświadczenie woli o rezygnacji z funkcji członka zarządu jest jednostronną czynnością prawną, która […] prowadzi do wygaśnięcia z mocy prawa korporacyjnego stosunku członkostwa w zarządzie spółki z chwilą zakomunikowania woli rezygnacji […] właściwemu organowi spółki lub jej reprezentantowi (w rozpoznawanej sprawie drugiemu z członków pełniącemu funkcję prezesa zarządu) w sposób umożliwiający zapoznanie się z treścią złożonej rezygnacji, która nie wymaga ich akceptacji”.
Rezygnacja została określona w § 4 jako samodzielna – obok odwołania, upływu kadencji i śmierci – przyczyna wygaśnięcia mandatu. Oznacza to, że do wygaśnięcia mandatu z tej przyczyny, nie jest potrzebne przyjęcie rezygnacji przez jakiś organ spółki (ten, który członka zarządu powołał) ani tym bardziej odwołanie (odmiennie, w odniesieniu do regulacji nieobowiązującego już Kodeksu handlowego, orzeczenie SN z 26 listopada 2002 r., sygn. akt I PKN 597/2001, MoP 2004, nr 2; glosy krytyczne: A. Herbet, Pr.Sp. 2004, nr 10; A. Kidyba, „Glosa” 2005, nr 3; R. Pabis, „Glosa” 2007, nr 1). Rezygnacja jest bowiem jednostronną czynnością członka zarządu, który oświadcza, że zrzeka się mandatu. Czynność ta, jako zawierająca oświadczenie skierowane do adresata, dochodzi do skutku z chwilą, gdy doświadczenie to doszło do adresata w taki sposób, że mógł się on zapoznać z jego treścią (art. 61 Kodeksu cywilnego).]
„Oświadczenie woli o rezygnacji, podobnie jak wypowiedzenie, wymaga zakomunikowania innej osobie (…). Podmiotem zainteresowanym tym oświadczeniem w sensie materialnoprawnym jest spółka jako osoba prawna. (…) Oświadczenie o rezygnacji z funkcji członka zarządu powinno być złożone na ręce rady nadzorczej. (…) W braku odmiennych postanowień regulaminu rady nadzorczej dojście oświadczenia woli o rezygnacji z funkcji członka zarządu do jednego z członków rady nadzorczej w sposób określony w art. 61 k.c., można uznać za chwilę złożenia rezygnacji”; odmiennie A. Szumański, (oświadczenie o rezygnacji składa się w trybie reprezentacji opisanej w art. 210); inaczej też J.A. Strzępka, E. Zielińska, W. Popiołek, P. Pinior (w przypadku rezygnacji przez jednego z kilku członków zarządu oświadczenie należy złożyć pozostałym członkom zarządu, a jeżeli cały zarząd - osobom powołującym).
Rezygnacja może nastąpić w każdym czasie. Wynika to ze stosowanego odpowiednio do złożenia rezygnacji (§ 5) przepisu art. 746 § 2 Kodeksu cywilnego.
Jak Pan zauważył, rezygnacja nie musi przybierać szczególnej formy, ważne aby oświadczenie o rezygnacji zostało złożone adresatowi czyli spółce – stąd też powinno być wysłane listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.
Złożenie wniosku do rejestru przedsiębiorców o wykreślenie byłego członka zarządu jest obowiązkiem spółki, którą reprezentuje jej aktualny zarząd lub właściwie umocowany pełnomocnik
Pan nie jest uczestnikiem tego postępowania, jednakże w Pana interesie jest, aby się ono zakończyło. Stąd też w razie braku działań spółki w tym zakresie może Pan powiadomić sąd rejestrowy, który z urzędu rozpocznie postępowanie przymuszające. Sąd może nałożyć na spółkę grzywnę w celu przymuszenia jej do dalszego działania i złożenia wniosku o wykreślenie Pana z KRS
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika