• Data: 2024-10-09 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
W okresie 2008-2017 byłam jednoosobowym wspólnikiem spółki z o.o., ale pracowałam na etacie w innej firmie i w ogóle nie zaangażowałam się w sprawy spółki. Obsługę księgową i kadrową prowadziło zewnętrzne biuro rachunkowe. Wczoraj otrzymałam z ZUS pismo, załączam je do wglądu, w którym informują mnie, że przeprowadzono analizę moich danych, a z nich wynika, cytuję: „Nie zgłosiła się Pani jako płatnik składek z tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem z całościowym udziałem w spółce z o.o. (…) W związku z powyższym prosimy o złożenie odpowiednich dokumentów zgłoszeniowych (…) oraz deklaracji rozliczeniowych ZUS-DRA”. Byłam przekonana, że biuro księgowe prowadziło moje sprawy jak należy. Oczywiście zgłoszę się do tego biura, aby sprawdzić, czy wymagane dokumenty istnieją. Jak jednak postąpić, zakładając czarny scenariusz, że biuro nie dopełnił formalności wobec ZUS? Czy z uwagi na okres, o który ZUS pyta, można podnieść zarzut przedawnienia składek, które jako wspólnik powinnam była odprowadzić? Jakie grożą mi konsekwencje ze strony ZUS za brak wymaganych dokumentów?
Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.): spółką jednoosobową jest spółka kapitałowa, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2021 r., poz. 423 t.j.) – obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Stosownie zaś do treści art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy – wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uważany jest za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność i z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Powołany przepis przesądza zatem o tym, że jeśli dana osoba fizyczna pozostaje jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to tym samym podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego tak, jakby prowadziła samodzielnie pozarolniczą działalność gospodarczą lub też pozostawała wspólnikiem spółki osobowej. Posiadanie statusu takiego wspólnika decyduje zatem o podleganiu przez niego ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, jednocześnie wyłączając możliwość zawierania umowy o pracę z własną spółką w celu objęcia ubezpieczeniami społecznymi z tytułu pozostawania w stosunku pracy, co niewątpliwie stanowiło ratio legis unormowania art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej. W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się bowiem założenie, zgodnie z którym jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest szczególną formą prowadzenia działalności gospodarczej na „własny” rachunek, nawet gdy jest on przez konstrukcję (fikcję) osoby prawnej oddzielony od majątku jedynego wspólnika (por. wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2010 r., II UK 357/09 OSNP 2011/19-20/258 i orzecznictwo tam powołane).
Powinna Pani podlegać pod ubezpieczenie społeczne, o ile nie było zbiegu tytułów ubezpieczenia. Jeśli osiągała Pani z tytułu zatrudnienia minimalnie najniższą krajową – nie podlegała Pani pod ubezpieczenie społeczne z tytułu działalności. Przy czym, z dokumentu wynika, że i tak składki są przedawnione.
Proszę zatem udzielić odpowiedzi na pismo ZUS, przedstawiając argumentację jak wyżej i dowody na to, że pracowała Pani w podanych latach na etacie i osiągała minimalne wynagrodzenie.
Przykład z opóźnionymi składkami ZUS
Anna przez 9 lat była jedynym wspólnikiem w spółce z o.o., jednak pracowała jednocześnie na etacie w innym miejscu. Nie zdawała sobie sprawy, że z tego tytułu również powinna była zgłaszać się do ZUS jako płatnik składek. Po otrzymaniu pisma z ZUS, z zaskoczeniem odkryła, że biuro rachunkowe, któremu zleciła obsługę spraw, nie dopilnowało zgłoszeń, co może skutkować nałożeniem zaległych składek.
Przykład z brakiem wiedzy o obowiązkach
Marta myślała, że będąc jedynym wspólnikiem spółki z o.o., wystarczy, że pracuje na umowie o pracę w innej firmie. Nie była świadoma, że sama jako wspólnik powinna płacić składki do ZUS. Dopiero kontrola ZUS ujawniła, że przez kilka lat nie złożyła żadnych deklaracji. Teraz zastanawia się, czy składki mogą być przedawnione.
Przykład z niewłaściwą obsługą biura rachunkowego
Janina, która prowadziła jednoosobową spółkę z o.o., zleciła pełną obsługę księgową zewnętrznemu biuru. Przez kilka lat była przekonana, że wszystkie formalności są załatwiane poprawnie. Dopiero po wezwaniu z ZUS odkryła, że biuro nie zgłaszało jej jako płatnika składek. Stała teraz przed koniecznością wyjaśnienia sprawy i ewentualnego poniesienia konsekwencji.
Będąc jednoosobowym wspólnikiem spółki z o.o., należy pamiętać o obowiązku zgłoszenia się do ZUS jako płatnik składek, nawet jeśli prowadzi się jednocześnie inną działalność zawodową. Niewypełnienie tego obowiązku może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych, w tym konieczności opłacenia zaległych składek. Warto również regularnie monitorować działania biura rachunkowego, aby uniknąć problemów związanych z formalnościami.
Oferujemy kompleksowe porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism do ZUS, w tym odwołań i wyjaśnień, które pomogą Ci rozwiązać problemy związane z obowiązkiem składkowym jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037
2. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2010 r., II UK 357/09
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika
